‘Kutuplaşma’ kelimesinin ardında yatanlar

Şu ‘ötekiler’ olmasa her şey ne güzel olurdu. Ne hakikatı görür ne de laftan anlarlar. Ne düşünmeyi bilirler ne de konuşmayı. Neyse ki sonları yakın.

‘Makus kader’ kontenjanından her geçen gün nasibimize biraz daha fazlası düşen ‘kutuplaşma‘ bahsinde aklıma gelen ilk isim, saygı ve ilgiyle takip ettiğim (araştırma şirketi Konda‘nın Genel Müdürü) Bekir Ağırdır oluyor. Seneler önce -yani böyle şeylerin ekranlarda rahatça konuluşabildiği yıllarda- bir televizyon programında bu kavrama dair çok güzel bir özet yapmıştı. Aklımda kaldığı kadarıyla şöyleydi:

Kutuplaşma toplumun farklı görüş, umut ve ideolojilerle ayrılması değil bu grupların hiçbir koşulda diğer tarafa geçme ihtimalinin kalmamasıdır. Tehlikeli olan da budur.

Yani kutuplaşma ile kast ettiğimiz ‘kireçlenme’ tarzı bir şey. Kendi varlığını koruyabilmek için karşı tarafı şeytanlaştıran, empati (kendini karşısındakinin yerine koyma) duygusunu kemiren bir olgu.

Kutuplaşma her doğruyu kendi tarafında, her yanlışı da karşı tarafta aramaya zorlar. Bu süreçte herkes kendi kuytusuna çekilir. Sadece kendi liderini dinler, kendi kanalını izler, kendi gazetesini okur, kendi gibi insanlarla bir arada bulunur. Çünkü -pek dillendirilmese de- kutuplaşmış bir toplumda herkes kendi varlığını kutbunun varlığına bağlar. İnsanlar ‘birey’ olmaktan çıkmış, kendini bir tarafın ‘parça‘sı haline gelmiştir. ‘Diğer taraf‘ zihinlerde kendine yaşam hakkı tanımayacak bir şeytana dönüşmüştür.

Ve en acısı (özellikle bizim gibi ülkelerde) kutuplaşma, siyasi, ideolojik, tarihi temellerden öte ekonomiye dayanır. Yürütülen bir var olma mücadelesidir. Arz değil; talep edenler vardır. İş isterler, aş isterler, maaş isterler, bağış isterler, af isterler… Siz hiç bu coğrafyada kendi cenahı için varını-yoğunu seferber eden bir taraf gördünüz mü? Hele bir talep etmeyi deneyin bakalım.

Oysa bal gibi biliyoruz ki hiçbir devlet vatandaşlarına rağmen gelişemez.

Kutuplaşmış düzen, kendi ayakları üstünde duramayan (durması istenmeyen) bireylerin dayanak arayışıdır. Böylesi yapılarda dinler dahi önce tarikatlara, sonra onlar eliyle devlete muhtaç hale getirilir. Bu düzende dini kurumlar ve tarikatlar siyasi bir kutba tabi hale getirmeden ayakta kalamaz, helak olur.

Kutuplaşma düzeninde en büyük günah birey olmaktır. En büyük korku, uçlardan birine yerleştirilemeyen kişi, kurum ve kavramlardır.

İşte böylesi bir ortamda; yani ‘kutuplaşma’ kavramını her türlü tanımı yetersiz bırakacak şekilde yaşayan Türkiye’de kimilerine göre ülke tarihinin en önemli; hatta kimilerine göre son seçimine hazırlanıyoruz.

Şahsen bu iki tanıma da katılmıyorum. Yaşanılan zamanı gözde büyütmek insanın en büyük zaaflarından biri (Keops ehramını inşa ederken Firavunlar da medeniyetin ulaşabileceği son noktaya vardıklarına emindi). Yaşadığımız zamanı, şahit olduklarımızı çok önemli sanıyoruz ama dünya tarihi içinde esamesi bile okunmayacak küçük bir detay olarak kalacaklarına emin olun.

Bazıları için ikinci baskı olabilecek aşağıdaki video, bugün ‘Avrupa’ diye adlandırdığımız kara parçasının Milattan Önce 400 yılından bu yana geçirdiği evreleri birkaç dakika içinde özetliyor. Bundan 500 yıl sonra güncellenmiş haline bakanların da benzer şeyler göreceğine ve seyrettikleri zamanın nihai şekli temsil ettiğine inanacaklarına emin olun.

Yani zamana sadece kendi ömrümüzün ölçeğinde bakmak mümkün. Üstelik bu sandığımızdan daha yaygın (ve ürpertici) bir tavır. Sigorta satıcılığı yaptığım yıllarda hayat sigortası satışında ne kadar zorlandığımı dün gibi hatırlıyorum. Öldüğü zaman ödediği primler oranında ailesine toplu bir para verileceği fikri garip bir şekilde neredeyse kimseyi ilgilendirmiyordu (oysa hepsi ailesi için çalıştığı iddiasındaydı). Hatta çoğu “Öldükten sonra parayı ne yapayım, sen bana sağlık sigortasından bahset” diyordu.

Anne-baba da olsan sonuçta en tatlı olan kendi yaşamındı zira. Seçenek olarak sunulduğunda, öldükten sonra ailesine bir şeyler bırakmak yerine daha uzun ve sağlıklı yaşamak herkese daha cazip geliyordu.

Para, her fikrin, kutsalın ve ideolojinin evrensel turnusol kağıdıdır.

Siyaseten baktığımızda yaşanılan dönemi ve olayları aşırı önemseme bir yere kadar mazur da görülebilir. Sonuçta elimizden gelenler, hayatta olduğumuz sürece yapabildiklerimizdir, değil mi? Kızmayın ama pek de değil. Daha doğrusu bu denklem, hayatta kim olduğunuz ve o sürede ne yaptığınızla ilgili. Kafka ve Dostoyevski ölmüş müdür mesela? Peygamberler? Churchill, Atatürk, Gandhi, Hitler ölmüş müdür? İnsanı diğer bütün biyolojik bedenlerden ayıran akıl (mantık, zihin, muhakeme, tahayyül, vs) kavramını görmezden gelmeyelim. Bedenler elbet ölür. Fikirler ve akılcı sistemler ise kalır. Seçmenler ölür. Ama iktidarlar, devletler -bir şekilde- yoluna hep devam eder.

Seçim arefesindeyiz. Ve her şey tahmin ettiğimiz gibi neredeyse. Herkes kendi tarafını canla-başla savunuyor, karşı tarafı lanetliyor. Kendi desteklediği liderin televizyondaki laf sokmalarıyla kendinden geçiyor ve bunu sosyal medyada bütün dünyaya duyurmak istiyor. Oysa hepsinin (hala) fark edemediği detay, bunun kendini tatminden (veya kandırmadan) öte bir şey olmadığı. Çünkü kutuplaşmış toplumlarda ne o liderlerin ne de taraftarlarının söylemleri karşı tarafa ulaşmaz. Yankı vadisindeki çığlıklar gibi duvarlar arasında seker durur, ağır ağır yok olur.

Kutuplaşmış toplumlarda taraftarlar maçı bir stadyumdaki gibi izlemez. Yani resmin bütününü görmez. Göremeyeceğinden değil; bunu istemez. Görme fırsatlarını bertaraf eder. Maruz kalırsa görmezden, duymazdan gelir. Kendi doğrusu dışında bir başka kavramın varlığı bile ona kabul edilemez gelir.

Ve istisnasız kutuplaşmış her toplum, çözümü kendi kutbunun liderliğinde arar. Aksi mümkün değildir. Meseleler bir kan davası mantığında işler. Çünkü kutuplaşmış toplumda mantık, liyakat gibi kavramlar yoktur; sadece ‘senden ve benden’ olanlar vardır. O yüzden kimin neye ehil olduğu değil; kimlerden olduğu önemli hale gelir. Bu yüzden susuzluktan ölme pahasına öte taraftan bir yudum su içemez. Öte taraf da acından ölme pahasına bir lokma yemek isteyemez. Böylece o koca toplumlar birleşmek yerine ayrışarak önce sefalete, ardından çürümeye ve dağılmaya sürüklenir. Ortadoğu’nun özeti budur. Her zaman işe yaramıştır, yarayacaktır (Ahmet Hamdi Tanpınar’ın gayet isabetle buyurduğu gibi ‘Coğrafya kaderdir‘).

Bu uzun kutuplaşma tanımının ardından biraz da sonuçlara bakalım. ‘Öteki’ kavramının ne ifade ettiğini ve nelere yol açtığını anlamaya çalışalım. Detaylara -her zaman olduğu gibi- yazıdaki bağlantılardan ulaşabilirsiniz.

Rakamlarla memleket

TÜBİTAK desteğiyle gerçekleştirilen ‘Diğeri ile Karşılaşmada Ötekileştirme/meyi Anlamak: Türkiye’de Gençlerle Empati ve Eşitliği Tartışmak’ başlıklı 3 yıllık, disiplinlerarası araştırmanın sonucuna göre:

  • Gençlerin yüzde 90’ı ‘kızlarının diğer gruptan birisiyle evlenmesini’ kabul etmeyeceğini söylüyor.
  • Gençler arasında ‘ötekiler’ ile arkadaşlık edenlerin oranı yüzde 11.
  • Ötekilere misafirliğe gidenlerin oranı yüzde 10.
  • Çocuklarının ‘ötekilerinin’ çocuklarıyla arkadaşlık etmesini istemeyen anne-babaların oranı yüzde 90.
  • Ötekilerle birlikte iş yapılmamasını isteyenlerin oranı yüzde 84.

Bir kamu kuruluşu olan Türkiye İstatistik Kurumu’nun ‘Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi’ araştırmasına göre 31 Aralık 2017 itibariyla 80 milyonu aşan bir nüfusun yüzde 18,6’sı (başka bir deyişle -ve sadece resmi rakamlara göre- 15 milyondan fazla kişi) İstanbul’da yaşıyor. Üstelik iç göçten nasibini en fazla alan da yine İstanbul. Sadece 2016 yılında 369 bin 582 kişi bu şehre göç etmiş. Bu veri neden önemli? Çünkü kutuplaşmış toplumlarda nüfusun (dolayısıyla ekonominin) belirli şehirlerde konsantre olması tehlikelidir.

2010 – 2014 yıllarını kapsayan (6. Dalga) Dünya Değerler Araştırması (World Values Survey) verilerine göre:

  • Yüzde 95,4 gibi bir oranla aile Türk toplumunda inanılmaz yüksek bir oranda öneme sahip (bunu ‘birey’ olma ekseninden okuyun).
  • Halkın yüzde 68,1’i için din önemli. Toplumun yüzde 97,3’ü kendini bir dini inanç ya da dini gruba aktif olarak mensup olarak tanımlıyor.
  • Türkiye için ‘boş zaman’ lüks ihtiyaçlar listesinde yer alıyor. Boş zamana sahip olmayı önemli bulanların oranı sadece yüzde 41,9.
  • Hayatımdaki en önemli konu ‘iş’ diyenlerin oranı yüzde 49,6.
  • Kendisini tamamen ‘memnun’ hissedenlerin oranı yüzde 14.
  • Halkın yalnızca yüzde 11,6’sı çoğu insana güvenilebileceğini düşünürken, yüzde 82,9’luk kesim diğer insanlarla etkileşime geçerken çok dikkatli olunması gerektiğini düşünmektedir.
  • Halkın yüzde 95,5’i herhangi bir spor aktivitesi yapmıyor, yüzde 96,6’sı sanat ile ilgilenmiyor, yüzde 97,4’ü herhangi bir sendikaya, yüzde 94,9’u siyasi partiye üye değil (kutuplaşma ekseninde düşününce ilginç, değil mi?).
  • Türklerin yüzde 85,4‘ü eşcinsel komşu istemiyor. Evlenmeden birlikte yaşayan çiftleri istemeyenlerin oranıysa yüzde 65,4.
  • Kadının kocasından fazla kazanmasını doğru bulmayanların oranı yüzde 47. Erkeklerin iş hayatında kadınlardan daha başarılı olduğuna inananların oranıysa yüzde 64.

Bu kapsamlı araştırmanın ayrıntılarını yukarıda paylaştığım bağlantıdan incelemenizi tavsiye ederim. Analiz kısmının özetinden küçük bir parçayı da paylaşmak istedim:

  • Türkiye halkı, çok geleneksel ve aşırı muhafazakârdır. Özellikle aile konusundaki aşırı önem, dünyada çok az benzeri bulunan ölçüde yüksektir. Dolayısıyla, Türkiye toplumu ailecidir. Din konusunda da oldukça yüksek oranda bir onaylama olmakla birlikte, bu durum, aile konusundaki kadar yüksek değildir.
  • Türkiye toplumu sanılanın aksine politik bir toplum değildir. Toplumda muhafazakâr ve ataerkil değerler yoğun olmakla birlikte, bunlar politik temelli düşünceler değildir ve sosyolojik tabanlıdır.

Biraz da ‘halkı yetiştiren’ kadınlara bakalım. Konda araştırma şirketinin ‘Kendi Akvaryumunun Dışındaki Kadınlar’ başlıklı araştırmasına göre:

  • 14 yaş üstü 31 milyon kadının yüzde 66’sı (başka bir deyişle 20 milyon kadın) evde oturuyor.
  • 40 milyon toplam kadın nüfusun 31 milyonu erkeklerden daha fazla kazanmalarının sorun oluşturacağına inanıyor.
  • Hafta sonları kadınların yüzde 61’i hiçbir şey yapmadan evde oturuyor, yüzde 26’sı akraba ziyaretine gidiyor.
  • Kadınların (yüzde 50 oranla) en çok söz sahibi olduğu tek konu: mobilya seçimi.

SiA Insight Genel Müdürü Hüseyin Tapınç’ın paylaştığı verilere göre:

  • 15-24 yaş grubundaki her üç genç kadından biri, ne eğitim ne de iş hayatında kendine yer bulabiliyor.
  • 15-24 yaş arası kadınların yüzde 50’si ilköğretim mezunu.
  • Kadınların yüzde 78’i evlenmek, yüzde 74’ü çocuk sahibi olmak istiyor.
  • Kadınların yüzde 90’ı yabancı bir dil bilmiyor.
  • Kadınların yüzde 95’inin pasaportu yok.

2108 yılı Dünya Mutluluk Raporu‘na göre:

  • Mutlu olma sıralamasında Türkiye 2017 yılında 69. sıradayken 2018’de 74. sıraya gerilemiş durumda (İlk 10 ülke: Finlandiya, Norveç, Danimarka, İzlanda, İsviçre, Hollanda, Kanada, Yeni Zelanda, İsveç ve Avustralya).

Türkiye gibi gırtlağına kadar siyasete dalmış, ekonomiden spora, bilimden sanata her şeyi siyasetten bekler hale gelmiş ülkeler adına önemli bulduğum bir veriyi İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Black Sea Trust (BST) tarafından gerçekleştirilen 2016 tarihli Türkiye’de Kutuplaşmanın Boyutları başlıklı araştırmadan paylaşmak isterim.

  • Araştırmaya göre Hükümetin kendine diğer insanlar kadar saygı gösterdiğini düşünenlerin oranı muhafazakarlarda yüzde 73 iken bu oran Kürtler’de yüzde 25’e düşüyor.
  • Son 5 yılda benim gibilerin maddi durumu diğerlerine kıyasla daha iyi gelişmiştir diyenlerin oranı muhafazakarlarda yüzde 58 iken, Atatürkçüler’de yüzde 24.

Aynı araştırmanın 5 Şubat 2018’de yinelenen sürümündeyse:

  • Türk siyasetinin ortak ‘zıt kutbu’ değişmemiş. 2016’da genel anlamda kendine en uzak hissedilen parti yüzde 43,6 ile HDP iken bu oran 2018’de yüzde 52,7 olmuş.
  • Siyaset Türkiye’yi o kadar bölmüş ki nüfusun neredeyse yarısı karşıt gördüğü partinin kendi bölgesinde basın açıklaması yapmasına, toplantı veya yürüyüş düzenlemesine, eğitim almasına; hatta yüzde 37 oranında seçimlere katılmasına bile tahammül edemez hale gelmiş. Gerekirse telefonlarının dinlenebileceğini savunanların oranı yüzde 30!

Yazının başında paylaştığım ‘yankı vadisi’ meselesi bu araştırmada daha da belirgin ortaya çıkıyor.

Hiçbir ‘partili’ diğer tarafın televizyonlarını açmıyor bile. Özellikle iktidar ile özdeşleşen kanalların muhalefetten herkese kapalı olduğu ve iktidara hiçbir kanalın ekranını kapatamayacağı hatırlandığında bu grafiği okumak daha anlamlı oluyor. Bu durum diğer mecralarda da farklı değil üstelik.

Dahası -ironik bir şekilde- herkes kendi medyasının tarafsız, karşı tarafın ise ‘taraflı’ olduğunu düşünüyor. Araştırma böyle düşündürücü veriler ışığında sayfalarca sürüyor. İncelemenizi kesinlikle tavsiye ederim.

Son olarak Kadir Has Üniversitesi’nin Türkiye Çalışmaları Merkezi’nin 31 Ocak 2018 tarihli ‘Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması‘ raporuna bakalım:

Sonuçlara göre Türkiye gündemindeki en önemli sorunun başını PKK, FETÖ gibi başlıklar altında terör çekiyor. Ardından işsizlik, pahalılık ve özgürlükler geliyor. Maslow mantığında hiç de şaşırtıcı değil.

Seçmen gözünde istisnasız bütün partiler bir önceki yıla göre daha başarılı bulunuyor.

“Lafın tamamı deliye söylenir” kabilinden derlediğim (daha önce de değinmiş olmaktan güç alarak) bu yazı kutuplaşma adı verilen illetten çektiklerimizi gözden geçirmek ve mevcut durumu ortaya koymayı hedefliyordu. Ama muhtemelen bahsettiği derdin kurbanı olarak, sadece benim çevremdeki bir avuç insana dağılacak. Oysa niyetim o değildi. Herkes elinden geleni yaptığı sürece varsın, olsun.

Socrates’ten bu yana bu tarafta değişen pek bir şey yok gibi.

Son olarak; sanmayalım ki bu kutuplaşma meselesi sadece bize has. Hayır. Aksine gelişmiş ülkelerde de farklı doz ve şekillerde uç verdiğini görüyoruz. Deniz Ülke Arıboğan’ın sözleriyle “Şimdiye kadar sadece coğrafi haritalarda gördüğümüz (sanal) ülke sınırlarını artık uzaydan dahi gözlemleyebiliyoruz. Çünkü (Türkiye dahil) birçok ülke sınırlarına duvar örüyor“.

Oysa insanın doğası, fıtratı böyle değil. Bakın sadece 1980’den bugüne nasıl değişmiş kültürler. İnsanlık böylesine devingen işte sonuçta. Kimileri baskılamayı, geciktirmeyi becerebiliyor sadece.

Birey olarak düşünüp var olabildiğimiz; her çiçekten öz alıp kendi balımızı harmanlayabileceğimiz, rengarenk bir gelecek hayaliyle…


Yorumlar

34 yanıt

  1. nilay öornek avatarı

    Son zamanlarda okuduğum en zihin açıcı güncel yazı bu olabilir, bilgi içinde bilgi, analiz içinde analiz. İmrendim de… Öğrendim de, canım da sıkıldı. Ellerine sağlık

  2. yskiyak avatarı

    iletten —> illetten

    Eline sağlık amirim, bizim için daha çok yaz.

    1. mserdark avatarı
      mserdark

      Düzelttim, teşekkürler.

  3. Batuhan Koşan avatarı
    Batuhan Koşan

    Amirim enfes bir yazı olmuş okumaya doyamadım. Ve her ne kadar kendimi tarafsız olarak görsem de yazıyı okudukça aslinda istemeden de olsa ne kadar kutuplaştığımı görme fırsatım oldu. Ama bir sorum var. Günümüz Türkiye’sinde kutuplaşmamak mümkün müdür? Herkesin benim söylediğim doğru dediği bu günlerde ne kadar gerçek doğru bilgiye ulaşabiliriz günlük hayatımızı aksatmadan?

  4. Alperen avatarı
    Alperen

    Öncelikle yazı için teşekkürler. Bir sorum olacaktı. “Oysa bal gibi biliyoruz ki hiçbir devlet vatandaşlarına rağmen gelişemez.” cümlesi ile ne anlatmak istediniz acaba?

    1. mserdark avatarı
      mserdark

      O cümledeki bağlantıya tıklayarak ulaşacağınız metni okuduğunuzda cevabı bulacaksınız.

  5. Bekir avatarı
    Bekir

    Güzel bir şey olduğunda herkesin onu görmesini, faydalanmasını istiyorum. İyi ki sizin paylaşımlarınız gibi güzel şeyler var. Sağolun, varoluş. Yüreğinize, elinize sağlık

  6. T Baris avatarı
    T Baris

    Bu konuyla ilgili en güzel kitaplardan biri Jonathan Haidt’in kitabı; Righteous Mind: Why Good People Are Divided by Politics and Religion. “Akıl mantık var, insanların bunlara inanmaması gerekiyor” dediğimiz görüşleri insanların neden ölümüne savunduğunu veya karşı tarafla iletişim kurmak, kutplaşma sorunu çözmek için muhtiş bir perspektif sunuyor.

    Sanırım türkçe çevirisi yok, umarım en yakın zamanda çevirirler. Çünkü herkesin okuması gerektiğini düşündüğüm kitaplardan biri.

  7. zafersevik avatarı

    “Gerekirse telefonlarının dinlenebileceğini savunanların oranı yüzde 30!” demişsiniz ancak altındaki grafikte Katılıyorum diyenlerin oranı yüzde 50 yani durum daha da kötü sanırım.

  8. Suat avatarı
    Suat

    Gerçekten çok güzel derlenmiş ve katma değeri yüksek bir aktarım . Emeğinize teşekkürler . Umarım karşı tarafa dokunmadan önce kendi bulunduğumuz tarafa bu dokunuşun ne denli hayati önem taşıdığını anlatabiliriz .
    Suat Mamat

  9. indirim kodu avatarı

    Seçime giderken çok efsane bir yazı olmuş, ellerinize sağlık. Pazartesi feyzimizi aldık.

  10. Mansur Muaz EKİCİ avatarı

    Amirim grafiği yanlış okumuyorsam eğer;

    “Gerekirse telefonlarının dinlenebileceğini savunanların oranı yüzde 30!” değil de maalesef yüzde 50 olacak.

    Ellerinize sağlık, harika bir özet olmuş. Daha çok yazı ve canlı yayın bekliyoruz 🙂

  11. srcnsnl avatarı

    Maalesef araştırmaya konu olan, kutuplaşmayı bu düzeye getirenlerin (ki bende şu anda kutuplaşıyorum) bu yazıdan haberi olsa keşke, olayın tek kaynağı eğitim (bu da artık söyleye söyleye klasik oldu). Sorgulamayan/Sormayan öğrenme isteği derinlere gömülmüş, renkli kutudan ne çıkarsa ona inanan toplumların sonu hiçbir zaman hayırlı olmayacaktır. Bu analizi yapmak için geçmişe bakamıyoruz, iletişimin, haberleşmenin üst düzey olduğu hiçbir zaman yok dünya üzerinde. Maalesef bunlar yaşadığımız ilk aynı zamanda son zamanlar olacak sanırım. Umarım bişeyler düzelir. Yapacak bişeyin kalmadığına inancım her geçen gün daha da artıyor.

  12. Minhac avatarı
    Minhac

    O söz cemil meric’in mi yahu? Ibni Haldun dememiş mi?

  13. Büşra avatarı
    Büşra

    Son zamanlarda okuduğum en iyi yazı. Emeğinize sağlık.

  14. berkanaslann avatarı

    “Gördüğünüz gibi hiçbir ‘partili’ diğer tarafın televizyonlarını açmıyor bile.” Spor kulüplerinin televizyon kanalları arasında seçim yapıyoruz sanki.

  15. ahmet avatarı
    ahmet

    “Aile benim için çok önemli” diyen Türk milletinin iç yüzü şurda çok güzel anlatılmış.
    https://eksisozluk.com/entry/69071073

  16. ömer avatarı
    ömer

    Coğrafya kaderdir ibni haldunun sözü değil miydi?

  17. Mehmet avatarı
    Mehmet

    Merhaba,

    Yorumum yazinizla degil sitenizle ilgili olacak. Daha once “Yazi arsivi” linkine tiklayarak butun yazilari bir arada gorebiliyor, istedigime tiklayip okuyabiliyordum. Simdi sitenin tasarimi tamamen degismis, bambaska bir hal almis. Arama butonu bu baglamda pek ise yaramiyor. Keske o butona karismasaydiniz en azindan. Yillarca blogunuzu takip ettim, o butonu kullandim. Canvas tema gercekten guzeldi. Belki surekli sol tarafta fotografinizi gosteriyor, ‘kimliginizi on plana cikariyor’ ama tasarimi digeri kadar begenmedim, o kadar samimi bulmadim.

    Haftanin Ozeti’ni Dunya Halleri’ne tasidiktan sonra her sey bozuldu sanki. O eski dinginligi samimiyeti hicbir sekilde bulamiyorum.

    Size, sizin de bir konusmanizda bahsettiginiz ve cok begendigim bir kose yazisini tekrar okumaniz icin armagan etmek istiyorum Serdar Bey: “Sohret halkin zannidir.” Yazarini biliyorsunuz.

    Bu arada “Cografya kaderdir.” sozu Cemil Meric’in degil. Sosyoloji biliminin kurucusu olan Ibn-i Haldun’un Mukaddime adli eserinde gecer.

    Sevgiler

  18. Şehnaz Rizeli avatarı
    Şehnaz Rizeli

    Şahane yazı, her zaman olduğu üzere aslında….. Emeğinize, kaleminize sağlık, ömrünüze bereket olsun… Gelinen nokta yine hüzün ama olsun…. Mâlum insana yakışıyor bizler onunla çok hemhal olmuş olsak da… Selamlar, saygılar, sevgiler…. İyi ki varsınız, iyi ki yazıyorsunuz, iyi ki konuşuyorsunuz…..

  19. oz avatarı
    oz

    kaleminize emeğinize sağlık

  20. isabasan avatarı

    Bayım okumaya devam ediyorum ancak tam olarak şu paragraf ile ilgili daha önceleri yazdığım kısacık bir yazı vardı.

    “Siyaseten baktığımızda yaşanılan dönemi ve olayları aşırı önemseme bir yere kadar mazur da görülebilir. Sonuçta elimizden gelenler, hayatta olduğumuz sürece yapabildiklerimizdir, değil mi? Kızmayın ama pek de değil. Daha doğrusu bu denklem, hayatta kim olduğunuz ve o sürede ne yaptığınızla ilgili. Kafka ve Dostoyevski ölmüş müdür mesela? Peygamberler? Churchill, Atatürk, Gandhi, Hitler ölmüş müdür?”

    “Ölmüş müdür?” sorunuzun yanıtından pek de emin olamadığımı belirtmek isterim. Çünkü kendileri açısından bakıldığından ölmüş olduklarından eminim.

    https://medium.com/@isabasan/neden-642d40379739

  21. İsmail avatarı
    İsmail

    Amirim mevzu kutuplaşma değil ülkede azınlık olan taraf çoğunluğu yönetmek istiyor bu azınlık kesim çoğunluk kesime hakaretler küfürler ederek kendine rakip yaratıyor bu kadar daha öncesinde siyasal duruma bakın azınlıkların partisi hiç tek başına iktidar olabilmişmi?

  22. Mustafa Simsek avatarı
    Mustafa Simsek

    Amirim teşekkür ederiz. Ben bir editör, yazisever ve yayımcı olarak bayıldım yazınıza.

  23. Ali Üstündağ avatarı
    Ali Üstündağ

    Hocam bir cümle ile kutuplaşma ne zaman ve nasıl biter veya inişe geçer bir öngörünüz var mi?

    1. mserdark avatarı
      mserdark

      Tek bir cümleye sığdırmak zor ancak tarafların birbirinin varlığına saygı duyması ve birbirinden beslenmesiyle aşınacak olan bir açmaz bu.

  24. Ibrahim Tunç avatarı
    Ibrahim Tunç

    Uzun zamandır bu kadar keyif aldıgım bir yazı olmamıstı aynı zaman da beyne oksijen götüren… Tesekkur amirim

  25. ayse avatarı
    ayse

    Üniversite öğrensi olarak ilk defa okudum yazınızı çok beğendim gerçekten büyük bir emek var bu güzel bilgileri bizimle paylaştığınız için teşekkür

  26. […] şu kutuplaşma dediğimiz mesele bizleri öyle bir hale sokmuş, öylesine parçalamış ki, kimilerimiz ötekinin değil fikrine, […]

  27. […] kısır, çorak; hatta şevk kırıcı. Zira her geçen gün içine biraz daha yuvarlandığımız kutuplaşma denen illet, bizi birbirini anlama derdinden alabildiğine uzaklaştırıyor. Öyle ki […]

  28. Ziyaretçi avatarı

    müthişti elinize sağlık still good

  29. […] daha ince bir çizgi var. Özellikle bizim gibi örselenmiş, parçalara ayrılmış, dolayısıyla kutuplaşmış, sivri uçları rendelenmiş, başarılarıyla övünmesi engellenmiş, gülmeyi-eğlenmeyi dahi […]

  30. […] yorumlayabildiğimi düşünüyorum. Yerel ve küresel süreçlerin ateşini harladığı kutuplaşma kavramı ve ötekileştirme üzerine burada epey yazdım çizdim. Dolayısıyla “Bir […]

Görüşlerinizi paylaşın: