[box type=”info”]Her Pazar saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.[/box]

[nextpage title=”Genel Gündem” ]

Muhtemelen hayatımın en yoğun ve yorucu haftalarından biriydi. Bir dizi toplantı, Ankara, Van, İstanbul ve Antalya’da 4 ayrı konuşma, üniversitede ders, havaalanları, oteller, taksiler ve sayısız aksilik…

Peki bunlar haftanın özeti için engel mi? Elbette değil! Ama bu haftayı atlamayı düşünmedim dersem yalan olur. Haydi başlayalım.

Genel Gündem

• Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI) Türkiye’de medyaya özel bir rapor yayımladı. ‘Demokrasi Tehlikede’ başlıklı araştırmada medyaya yönelik baskıların 2007’den bugüne seyri yer alıyor.
• Sınavlar, özel dersler, dershaneler meğer hep hikayeymiş. Memlekette torpilin yeterse Robert Kolej’e bile yazılabiliyormuşsun.
• Türkiye’nin en çok tartışılan düzenlemelerinden birine dönüşen ‘İç Güvenlik Paketi‘ bir geceyarısı usulca yasalaştı.

• Apple CEO’su Tim Cook (şu an için) 800 milyon dolar olduğu tahmin edilen servetini hayır kurumlarına bağışlayacağını açıkladı.
• Çinli video sitesi Letv‘nin sahibi Jia Yueting, ülkesinin en popüler sosyal ağındaki profilinde Apple’ı Almanya’nın eski liderlerinden Adolf Hitler’e benzeten görseller paylaştı. ‘Özgürlük kibire karşı’ mottolu protestosunda Yueting Apple’ı kapalı sistemiyle inovasyonu kısıtlamakla suçladı.

• Dünyanın en büyük ve güvenilir (Alman) havayolu şirketlerinden Lufthansa’ya bağlı Germanwings‘e ait Barcelona-Düsseldorf seferini yapan uçak bu hafta Fransa’da Alp Dağları’na çakıldı. Yapılan araştırmada 150 kişiye mezar olan uçağın teknik sebeplerle değil, ağır depresyondaki Yardımıcı Pilot Andreas Lubit tarafından kasten düşürüldüğü ortaya çıktı. Kokpitte kimsenin hiçbir durumda yalnız kalmaması tartışmaları bir yana (şimdiye kadar her bahsi geçtiğinde pilot sendikaları tarafından bastırılan) bir konu yeniden gündeme geldi: robot pilotlar. Bir diğer tartışmaysa modern uçakların fazlasıyla otomatik olması sebebiyle pilotların yeteneklerinin körelmesi üstüne dönüyor.

• Robotlar ne İsa’ya ne Musa’ya yaranabiliyor ama kimileri insan haklarını akıllı robotların yücelteceğini iddia ediyor.
• Tarihten pek bilinmeyen enteresan gerçekler.

[/nextpage]

[nextpage title=”Bilim / Teknoloji” ]

Bilim / Teknoloji / Yazılım / Donanım

• SwipeColor yakında dağıtıma sunulacak renk eşleşmeleri ve parmak hızına dayalı, bağımlılık yaratma iddiasında bir oyun. Denemek isterseniz sitesindeki formla kaydolun, linki bekleyin.
• Cep telefonları anlamsız derecede garip bir hırsla ekranları büyütüp formu incelttikçe şarj ömrü yüzünden hayatı allak-bullak olanların sayısı da katlanarak artıyor. Bulunan sonsuz sayıdaki çözümlerden biri de CrankCase oldu. Kendisi (bazı deprem setlerinde karşınıza çıkan radyo ve fenerlerdeki gibi) bir manivelayı çevirerek (yani tam anlamıyla kol gücüyle) telefonunuzu şarj etmenizi sağlıyor. Şimdilik sadece iPhone 5 ve 6 uyumlu ve erken davranan 29 dolara bir tane kapıyor.

https://vimeo.com/122435777

• Fotoğraf ve video işleriyle amatör ötesi ilgilenenler Beastgrip Pro‘ya mutlaka bakmalı. Neredeyse bütün akıllı telefonlara uyumlu bu aksesuar her türlü lens, tripod ve benzeri aksesuarı cihazınıza bağlayarak kalite çıtasını bütçeyi tavana vurdurmadan yükseltmenizi sağlıyor. Çok hoşuma gitti.

• İşlemci sektörünün lideri Intel, çip üreticisi Altera‘yı satın almak için görüşmeler yürüttüğünü açıkladı.
• Microsoft 10 inçten küçük aletlere (böyle yazınca garip oldu) Office yazılımını ücretsiz sunma kararı aldı.
• Instagram fotoğraflardan kolaj yapmak isteyenler için (sonunda) bir uygulama çıkardı. Layout adını taşıyan yazılım gayet pratik, kolay kullanımlı, sade ve ücretsiz (ve şimdilik sadece iOS kullanıcıları için. Android yolda).
• Twitter canlı video yayın desteği sunan Periscope uygulamasını duyurdu (ve aynen Meerkat gibi sebebini anlayamadığım bir heyecan dalgası yarattı. Canlı yayını yeni mi keşfettiniz beyler? Come on!).

[/nextpage]

[nextpage title=”İnternet / Girişimler” ]

İnternet / Girişimler

• Put.io‘ya bir rakip daha: Seedr.
• Nir Eyal‘a göre alışkanlık yaratan uygulamalar başarılı oluyor. Ve bunun kanıtlanmış bir formülü var. Özeti aşağıdaki gibi. Tam hali ise burada.

• Dünyanın en büyük teknoloji yatırımcıların listesi en tatlı kumarda en çok kazananları sıralıyor. Listenin başında Jim Goetz var. Sadece Facebook’a yatırdığı 60 milyon dolardan 3 milyar dolar çıkartmış durumda. Cebinde Whatsapp, HubSpot, Carbon 3D gibi daha nice şirketlerin hissesini taşıyor.

• Facebook bu haftaya denk gelen geleneksel F8 etkinliğinde yeniliklerini tanıttı. En önemli ayrıntılardan biri (mobilde mesaj uyarısını gösterip okumak için zorla ayrı uygulama yükleterek köpürttüğü) Messenger uygulumasının bir iş platformuna dönüşümü oldu. Mashable “bunlar kötüye gidişi durduramaz” diyor. The New York Times ise içerikleri tamamen içinde toplamayı hedefleyen Facebook’un gidişatını tehlikeli buluyor. Şirketi bir Matrix mimarı olarak görenler dahi var. Önemli detaylardan bir diğeriyse Facebook’un havadan internet dağıtacak insansız hava aracının ilk deneme uçuşunu başarıyla tamamlamış olması.

• CollegeHumor sitesi epey güldüğüm bir video hazırlamış. Facebook hesabını kapatanların boş-beleş geyiklerini ve bu tavırlarını göze sokma çabalarını partilere uyarlamışlar. Partileri Facebook’u terk eder gibi terk etseydik ne olurdu? (Sosyal Medya programımız devam ediyor olsa Türkçe altyazıyı basar yayınlardık ne güzel. Birileri şimdi Youtube’da altyazı eklese daha güzel olurdu).

• Bunca adını anmışken iki taşın arasında okuduğum tüketici ürünlerine yönelik süreçleri anlatan bir makaleyi paylaşmadan edemedim. Yazının sahibi Arjun Sethi bu süreci 3 safhaya ayırmış: istemek, ihtiyaç duymak ve onsuz yapamamak. Facebook bu denklem içinde neneye, nasıl oturuyor; gayet güzel özetlemiş. Yazıda ayrıca ilk defa izleme fırsatı bulduğum sitenin Kurucusu Mark Zuckerberg ile bir röportaj da ayrıca enteresandı. Daha yeni palazlanmaya başladığı 2005 yılına (Zuck’ın terlikli dönemine) ait çok ilginç bir kesit. Buraya da eklemiş olayım.

• Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi internette mahremiyeti gözeten bir oluşum hayata geçireceğini duyurdu.
• Aklınıza düşen fikirler unutulmasın, uçup gitmesin diye kurulan bir site: Germ. Arayüzü biraz Evernote benzeri olmuş fakat uygulama tarzı gayet hoşuma gitti. Mindmap tarzına tutkun olanlar için harika bir çözüm.
• Bu yılın ikinci yarısında 3 yeni iPhone daha tanıtılacak diyorlar. iPhone 6S, iPhone 6S Plus ve iPhone 6C. Tutar mı bakalım (pilini adam edin önce).
• Kurucusu Dennis Crowley’nin bu hafta paylaştığı verilere göre lokasyon tabanlı sosyal ağ / rehber Foursquare‘de şu ana kadar [highlight]7 milyar check-in yapılmış[/highlight]. Dünyanın dört bir yanında 65 milyon mekan eklenmiş, 250 milyon fotoğraf yüklenmiş ve 70 milyon rehber bilgi (tip) yazılmış. 85 bin uygulama Foursquare platformuyla entegre uygulama geliştiriyormuş. İnanılmaz!
• Sanal gerçeklik çözümü Magic Leap’in hayatımıza sokmaya hazırlandığı 48 ilginç fikir.
• Bu hafta keşfettiğim kesinlikle en güzel şey: dünyayı değiştiren 9 internet girişimcisinin erken dönemlerde tartışma gruplarında yazdığı mesajlar.

[/nextpage]

[nextpage title=”Tasarım / İnovasyon” ]

Tasarım / İnovasyon

• Saat dünyasının en büyük etkinliği Baselworld‘ün 2015 ayağı bu hafta tamamlandı. Yeni modeller arasında en dikkat çekicilerden biri [highlight]hidrolik[/highlight] saatleriyle ses getiren HYT’nin bu alandaki üçüncü modeli H3 oldu. 170 saatlik güç rezervine sahip el kurmalı saatin satış fiyatı [highlight]290 bin dolar[/highlight].

• Hidrolik ilginizi çektiyse bir de -sadece 99 adet üretilecek- pistonlu modele bakın: TimeBurner. Hoşuma gitmedi ancak mühendislik adına bakmakta ve haberdar olmakta fayda var.

• Zamanı gösterip yönetirken internet; ama özellikle sosyal medyanın gürültü-patırtısını filtreleyip bize ‘zaman kazandıracak’ bir saat de var artık: Olio Model One. iOS ve Android uyumlu.

https://www.youtube.com/watch?v=IDGRrJEVsMw

• LED ışıklı ayakkabı kulağa fena halde rüküş ve görgüsüzce geliyor olabilir ama Orphe meseleyi mikro-işlemciler ve bir mobil uygulamayla destekleyerek hayli farklı bir noktaya taşımış. Mekanik ve fiziğin bilekte taşınabilir hali diyebiliriz.

https://vimeo.com/121975780

• Ses dalgasıyla yangın söndürülür mü? Hemen cevap verme!
• Peki robotlar gelecekte itfaiyecilerin yerini alır mı?
• Roots Up adlı bir girişim çöl ikliminin hüküm sürdüğü (gece-gündüz arasındaki ısı farkının çok yüksek olduğu) bölgeler için hem içme hem de sulama suyu üreten sera benzeri bir tasarım ortaya çıkarmış. Kendi kendine yeten tarlaları gerçeğe dönüştürmek için desteklerinizi bekliyor.

https://www.youtube.com/watch?v=UPiCoKL2hzU

• Harvard Üniversitesi’nden Joanna Aizenberg bakteri dahil hiçbir şeyin üstünde tutunamadığı (ve SLIPS adını verdiği) yeni bir yüzey geliştirdi. Bu gerçekten büyük bir haber.

• Güvenlik algısıyla özdeşleşen Volvo, özel bir fosforlu boya üreten İsveçli Albedo100 adlı şirketle ortaklaşaya LifePaint adlı bir kampanya başlatıyor. Hedef her yıl 19 bin bisiklet kazasına sahne olan İngiltere’de iki tekerleklileri kimsenin gözünden kaçmayacak bir şekle getirmek ve kazaların önüne geçmek.

https://www.youtube.com/watch?v=CfWzeGlaFvI

• Ford’un S-max modellerindeki yeni -akıllı- hız sınırlayıcı sistemi kamerasıyla yoldaki tabelalardan okuduğu hız limit bilgisini aşmanızı engelliyor. Çok akıllıca!

• Otomotiv dünyasından bir haber de Çin’den. 3D  yazıcılarlarla üretilen dünyanın en ekonomik aracını geliştirdi. 500 kilo ağırlığındaki otomobil [highlight]sadece 1.770 dolara mal oluyor[/highlight]. Peki aynı zamanda dünyanın EN ÇİRKİN aracı da olmak zorunda mıydı?

• Ikea Vakfı kapsamında yürütülen Better Shelter adlı proje mültecilere yönelik ucuz ve kaliteli barınaklar sağlamayı hedefliyor. İlk etapta 10 bin tane üretilip ihtiyaç sahiplerine dağıtılacak.

• Apple’ın (terk ettiği) mıknatıslı MagSafe kablo teknolojisini kulaklık bağlantılarına uyarlayan süper bir fikir: Magzet.

[/nextpage]

[nextpage title=”Sinema / TV / Kültür / Sanat” ]

Sinema / TV / Kültür / Sanat

• Sinemada en garantili yöntem tutan filmin devamını çekmek. Şu ana kadar 6 milyar dolar gişe hasılatı yapan [highlight]23 filmlik[/highlight] James Bond serisi bu konudaki en tutarlı örneklerin başında geliyor. Yeni bölümü Spectre‘nin fragmanı yayımlandı (Bu Daniel Craig’i Bond için fazlasıyla hanzo bulan bir tek ben miyim? Gönlüm Sean Connery’de takıldı kaldı).

• Dünyanın en popüler (ve en zengin) şarkıcılarından Jay Z parasını nelere harcıyor dersiniz? Bilseniz hepsini istersiniz.

• Şarkıcı Zayn Malik bu hafta grubu One Direction’dan ayrılınca İNTERNET YIKILDI! Daha önce ağzım yandığı için bir şey söylemeyeceğim. Bazı tepkileri izleyelim:

• Grunge müzik grubu Nirvana’nın 1994 yılında (27 yaşında) intihar eden Kurucusu Kurt Kobain‘in hayatını anlatan belgesel ‘Montage of Heck‘ kelimenin tam anlamıyla sabırsızlıkla beklediğim yapımların başında geliyor. Ocak ayında düzenlenen Sundance Film Festivali’ndeki gösteriminin ardından tekrar montaja girdi. Yönetmeni Brett Morgen içine sinmeyen yerleri yeniden ele alacağını açıkladı. Bu da gösterim tarihini uzattıkça uzattı. Vice sitesi bu hafta Morgen ile kısa ve bilgilendirici bir röportaj yapmış.

https://www.youtube.com/watch?v=_IBWbpJdRMQ

• Meğer Pretty Woman filminin orijinal senaryosunda sonu bambaşkaymış.
• Bir Reddit kullanıcısının 160 saatlik emeğinin ürünü LEGO Matrix! Stop-motion şaheseri olmuş.

• Ben dizi seyredebilenlerden değilim. Bir şeye o kadar istikrarlı vakit ayıramıyor ve ilgimi diri tutamıyorum. Şu ana kadar izlediğim sadece birkaç dizi var. Lost bunlardan birisi. Sonunda duyduğum pişmanlık hafızamda hala tazeliğini koruyor. Fakat onun sayesinde belki hiç okumadığım kadar kitap, forum ve teori okudum; belki yüzlerce saatlik podcast dinledim. Mitolojiye olan merakımı yeniden harladı diyebilirim. Bu yapımın arkasındaki ‘gizli beyin’ Javier Grillo-Marxuach blogunda bu hafta bir yazı yayımlayarak seneler, seneler sonra olayların perde arkasını anlattı. Bunu bile heyecan ve keyifle okudum fakat yine de sormadan edemedim: BUNU BİZE NEDEN YAPTIN JAVI???
• Türkiye’nin ilk opera binası AKM (Atatürk Kültür Merkezi) 7 yıldır tadilatta (daha doğrusu tadilat adına kapatıldı, hemen sahne ve koltukları söküldü ve başka hiçbir şey yapılmadan bırakıldı). Bu size de garip gelmiyor mu?
• 10 yıl önce bu hafta en çok satan kitapları hatırlıyor musunuz?

[box type=”info”]Bu derleme hoşunuza gittiyse hemen altta yer alan sosyal medya düğmeleri aracılığıyla ilgilenebilecek diğer arkadaşlarınızı haberdar edebilirsiniz. Yeni yazılardan öncelikli haberdar olmak için aşağıdaki forma e-posta adresinizi girmeniz yeterli.

Fikir ve katkılarınızı yorumlarınızla iletebilirsiniz. Benim için son derece yol gösterici ve fikir verici olduğunu belirtmek isterim.[/box]

Hepinize iyi Pazarlar.[/nextpage]