Çocukken okuduğum ve çok etkilendiğim ‘Yüksek Ökçeler’ adlı bir Ömer Seyfettin öyküsü vardı (bazı yazarları sadece çocukken okumak ne acı, değil mi?). Ana karakteri genç yaşta dul kalmış, temizlik ve namus konularına takıntılı Hatice adlı bir kadındır. Huyları gibi hükmedemediği bir başka özelliği de vardır. Boyu kısadır ve bu gerçeği ‘hafifletmek’ için -evinde dahi- yüksek topuklu (eski tabirle ‘ökçeli’) ayakkabılar giymektedir.
Muhtemelen Hatice Hanım’ınki stiletto topuk değildi ama idare edin.
Pazar günleri saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
Şaka-maka özetlerin kırkı çıktı! Daha da güzel şeyler gelecek; az sabır 🙂
Her deniz / havuz döneminde aklıma geldikçe hatırlatmaya çalışıyorum: suda boğulmak filmlerde gördüğümüz gibi gerçekleşmiyor. Nasıl bir şey olduğunu bilmeyen birisi yanıbaşında boğulan birini bile fark edemeyebilir.
Boğulan birinin elini kolunu havaya kaldırıp yardım isteyeceğini sanıyoruz ama asla öyle olmuyor. Çünkü vücut öncelikle nefes almaya programlı. Boğulma riskinde bağırmak, yardım istemek yerine sürekli derin nefesler almaya çalışıyor. Ayaklar da içgüdüsel olarak yere değip zıplamaya çalışıyor (değmiyorsa iyice batıyor).
Şimdi aşağıdaki havuz videosuna izleyin. Bakalım boğulmakta olan kişiyi seçebilecek misiniz?
(Lütfen bu tip bilgileri kendi mecralarınızda paylaşarak etrafınızı bilinçlendirin)
Genel Gündem
2 yıl önce radardan kaybolan ve bir daha izine ulaşılamayan MH370 sefer sayılı Malezya Havayolları’na ait Boeing 777’ye yönelik araştırmalar sürüyor. Bu hafta Hint Okyanusu üstündeki bir adada ortaya çıkan kanat parçasının bu uçağa ait olabileceği iddia edildi. Havacılık tarihinin en büyük gizemlerinden biri haline gelen MH370 hakkında teorilerin de sonu gelmiyor.
Garip ötesi haberlerden biri: Çin’de dünyanın dört bir yanından topladığı eski iPhone’ların anakartlarını kendi ürettiği sahte dış kapaklara yerleştirerek yeni iPhone gibi satan fabrikakapatıldı. 20 milyon dolar değerinde 41 bin sahte iPhone üreten ve yüzlerce kişinin çalıştığı fabrikada ayrıca 1 milyon adetten fazla sahte aksesuar üretildiği tespit edildi. Henüz satılmamış bin 400 sahte telefona el kondu. Üretilen telefonların büyük bölümünün yabancı ülkelere satıldığı ortaya çıktı.
Bu tip cihazların Türkiye’de de bir pazarı olduğunu unutmayalım. 3 sene önce 500 euroya iPhone 4S alan turistin videosu bir internet efsanesi olarak hala akıllardadır 😉
Birçok belgesel ve doğal yaşam araştırmasına konu olmasından dolayı sadece yaşadığı Zimbabve’de değil; dünyanın en popüler aslanı kabul edilen Cecil, ABD’li bir avcı tarafından öldürüldü. Aslen Diş Hekimi olan Walt Palmer adlı avcı yerel bir avcıdan aldığı destekle önce Cecil’i koruma altında olduğu doğal parktan dışarı sürdü ardından okuyla vurarak öldürdü. Aslan avlama izni için 55 bin dolar ödeyen Palmer savunmasında vurduğu aslanın şöhretinden habersiz olduğunu, yanındaki yerel avcılarından da kendisini bilgilendirmediğini belirtti.
Sosyal medyanın da etkisiyle bu olayın ardından ortaya çıkan küresel protesto eylemlerine ilginç bir yaklaşım Cecil’in anavatanı Zimbabve’den geldi. “Elektriğimiz yok, suyumuz yok, işimiz yok, paramız yok; bunları dert etmediniz de Cecil mi sizi üzdü?” diyorlar. Üstünde biraz düşünmek gerek.
Suriye parçalanıyor, terörle sarsılıyor, iç savaş ülkeyi kanser gibi kemiriyor. Ama bir yandan da -aynen zamanında Irak’ta olduğu gibi- ülkenin tarihi mirası yağmalanıyor. Buzzfeed’in Türkiye temsilcisi Mike Giglio‘nun kaleminden Hatay’dan yola çıkıp Türkiye’de simsarların ellerinde Avrupa ve ABD başta olmak üzere zengin koleksiyonerlerin eline geçen bir hazine rotasının uzun ve ilginç öyküsünü okudum. Keşke burnumuzun dibinde yaşanan bu olayları bu derinlikte Türk gazetecilerin elinden okuyabilsek.
Hollanda AIDS ile Mücadele Vakfı (birkaç yıl önce yine başarılı bir sosyal medya kampanyasının eksenini oluşturan) #FirstWorldProblems kampanyası başlattı. Türkçeye ‘Birinci Dünya Dertleri’ olarak çevirebileceğimiz ‘First World Problems’ konfor ve refah içinde yaşayanların (tuvalette ) ıvır-zıvır dertleri için kullanılan bir klişe. Hollanda’daki kampanya geliri AIDS Vakfı’na aktarılacak bir dizi ürünü kapsıyor. Üstelik bu ürünler fiziki bir dükkanda da satılıyor. Her biri gayet zekice ve yaratıcı.
[/nextpage]
[nextpage title=”Bilim / Teknoloji” ]
Bilim / Teknoloji / Yazılım / Donanım
Michigan Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmada tekinsiz olarak nitelendirelen bölgelerdeki en önemli etkenin ses olduğu ortaya çıktı. Paris’te bir otoparkta yürütülen deneyde kuş cıvıltıları gibi huzur verici ortam seslerinin verildiği zamanlarda tedirginlik ve korkunun azaldığı gözlemlendi.
MIT Üniversitesi mide asidinden etkilenmeyen ve belirlenen dozu ince bağırsakta çözülecek şekilde serbest bırakan bir polimer jel üretti. Kullanım onayı aldığında uzun dönemli (hatta bazen ömür boyu) ve bazen günde birkaç kere ilaç kullanmak zorunda kalanlar ilaçlarını bir kere yutacak ve geri kalan vücut içinde ‘halledilecek’.
Kahve içmeden kendine gelemeyenler için ‘yeni nesil enfiye’: Eagle Energy. Kafeinli buharlı çubuğun her birinden 500 nefes çekebiliyorsunuz. Sitesindeki iddiaya göre 10 nefeste kendinize geliyorsunuz. Şekersiz, kalorisiz. 10’lu paketi 75 dolar.
Almanya, Japonya ve ABD’den (askeri kurumları da kapsayan) bir bilim grubu bir molekül ve birkaç atomdan ibaret transistör üretmeyi başardı.
Yeni nesil transistörün yapısı bu şekilde. Yeni bir çağın habercisi olabilir.
Brown Üniversitesi’nden bir grup dünyanın ısıya en dayanıklı materyalini keşfetti. Hafniyum, nitrojen ve karbondan oluşan alaşım doğru miktar ve oranda birleşince dünyanın çekirdeğindeki ısıya dahi dayanabiliyor. Materyalin teoride 4 bin 400 kelvin sıcaklığa; başka bir deyişle 4 bin 126 celcius’a kadar dirençli.
Dünyanın en yoğun obez nüfuslarından birine sahip ABD aynı zamanda bu konuda en fazla araştırma yapan merkezlere de evsahipliği yapıyor. Bu hafta yayınlanan bir araştırma sonuçlarına göre Cory Berkland yönetimindeki bir çalışma grubu vücudun yediğimiz şeylerden yağ emilimini engelleyen bir ilaç geliştirmeyi başardı. Hayata geçtiğinde dünyanın en çok satan ilacı olacağına şüphe var mı?
Smart Vision şirketinin geliştirdiği iPhone ile entegre çalışan SVOne kodlu tanı cihazı göz muayenelerinde yeni bir sayfa açıyor.
Geçen haftaki özette adı geçen Nokia imzalı sanal gerçeklik cihazı OZO adıyla bu hafta tanıtıldı. 360 derece kayıt yapabilen kameralardan oluşan aksesuar sanal gerçeklik gözlük veya kasklarıyla içinde dolaşabileceğiniz evrenleri kaydetmek için hizmet verecek. Yılın son çeyreğinde satışa sunulacak cihazın fiyatı henüz belli değil.
Deniz tutması, uçak tutması, otomobil tutması… Azımsanmayacak kadar çok kişinin çektiği bu ‘tutma’ türleri göz ve kulağımızın anlaşmazlığından çıkıyor. Kulağımızın içinde hareket algılayıcı ve dengeleyici işlev gören bölüm ile gözümüzün görerek algıladığı hareket birbirini tutmayınca genellikle bulantıyla sonuçlanan bu tutma hadisesi meydana geliyor (yani örneğin bir gemideyken gözümüz sabit bir yere baktığı için hareketsiz olduğumuzu söylerken kulağımız “hayır; ağır ağır dalgalanıyoruz” diye itiraz ediyor). Stanford Üniversitesi tarafından geliştirilen ACM Siggraph sayesinde bu iki organın arası bulunuyor. Bir sanal gerçeklik mucizesi daha. İzleyelim.
Çok umut bağlanan ilk sürümde hayal kırıklığı yaşayan (ve yaşatan) akıllı gözlük Google Glass’ın yeni sürümü hafızalarımızı kaydedecek. Firmanın son patentlerinden biri bunun ipuçlarını veriyor.
Geçen hafta bireysel kullanıma has insansız hava araçlarının silahlandırılmış bir örneğini paylaşmıştım. Bu hafta konuyla bağlantılı ilginç bir gelişme oldu. Yapay zekaya yönelik ‘endişeli modern’ tavırlarıyla bilinen Bilimci Stephen Hawking ve Girişimci Elon Musk’ın da aralarında bulunduğu 1.000 (bin) uzmandan oluşan bir grup otonom (kendi kendine işleyebilen / özerk) silahlara yönelik çalışmaların yasaklanmasını talep eden bir bildiri yayınladı. Gerekçe olarak bu tip silahların kısa sürede silah tüccarları üstünden terör gruplarının eline geçme ihtimali gösteriliyor.
İnsansız hava araçları üstüne bir dağıtım sistemi kurmayı hedefleyen Amazon geçen yıl bir örnek video paylaşarak ağzımıza bir parmak bal çalmıştı. Kanada’da sessiz sedasız denemelerini sürdüren şirket bir yandan da bu araçların uçacağı alan ve hava katmanlarını düzenlettirmeye çalışıyor.
Samsung’un bu hafta tanıttığı SE370 kodlu monitörü altına koyduğunuz telefonları kablosuz şarj edebiliyor. Elbette bunun için kablosuz şarj olabilen bir telefon (ya da kılıf) sahibi olmanız gerekiyor.
Öte yandan mobil işlemcilerde adını sıkça duyduğumuz Qualcomm, metal gövdeli telefonlarda da kablosuz şarj olabilmeyi mümkün kılan WiPower adlı teknolojisini tanıttı.
Google tarafından geliştirilen Android işletim sistemindeki 6 kritik güvenlik açığının bu sistemi kullanan mevcut telefonların yüzde 95’ini saldırıya açık bıraktığı ortaya çıktı. Gelmiş geçmiş en büyük Android açığı olarak kabul edilen bu durumu Joshua Drake adlı güvenlik uzmanı Nisan ayında keşfederek rapor etmiş Google da cihaz üreticilerine yamaları yollayarak dağıtmalarını istemişti. Ancak stagefright adı verilen bu açık hala birçok cihazda aynen duruyor. Senaryoyu tetiklemek için karşı taraftan gelen MMS’i açmak yeterli oluyor.
Daha korkutucu bir güvenlik açığıyla devam edelim. Yukarıdaki konunun dile getirildiği Black Hat konferansında ortaya çıkan bir başka hack, keskin nişancıları engelleyebiliyor; daha da kötüsü hedeflerini saptırabiliyor. Keskin nişancıların hedef kalibrasyonunda kullanılan kablosuz internet kullanan 13 bin dolarlık TP750 tüfeği bu açığın kuluçka merkezi oluyor. Çalışma mantığını izleyelim.
Güneş altında bronzlaşıp arkadaşlarını çatlatma peşinde olanlara bir uygulama tavsiyesiyle devam edelim. Bulunduğunuz yerdeki morötesi (ultraviyole) ışınları; başka bir deyişle radyasyon oranını size söylöyor. Böylece cilt kanseri gibi belalardan uzak kalmanızı sağlıyor.
18 ışık yılı uzaklıktaki Lyra takımyıldızında kuzey ışıklarına benzer bir aydınlanma kaydedildi. Bu göklerde ilk defa gözlemlenen bir olay.
Japonya’da bulunan Osaka Üniversitesi Lazer Mühendisliği‘nden bir grup 2 petawatt (başka bir deyişle dünyanın toplam enerji tüketiminin BİN katı) gücünde bir lazer ışınını üretti. Evrenin oluşumuna dair teoriler için kullanılacak ışın özel bir camdan üretilen 100 metrelik ‘namludan’ çıkıyor. Aklıma ister istemez o meşhur Star Wars sekansı geldi.
Klasik müzik dinleyen tavukların yumurtaları bir hoş oluyor da insanların neyi eksik? İşte Ritmo bu sorunun cevabını arıyor. Hamilelere özel kemerli hoparlör seti rahimdeki bebeğe annenin seçtiği müzikleri dinletiyor (bari rahimde rahat bırakın bebekleri!).
Google Translate artık -Türkçe de dahil- 27 dile ait tabela ve işaretleri çevirebiliyor.
GFK, ‘Globalde ve Türkiye’de Akıllı Telefon Trendleri’ başlıklı raporunu yayınladı. Buna göre 5 inç ve üstü ekranlada artış var, 4G’ye hazır cihazlar iki katına çıkmış. Dünyada alt segment akıllı telefonların pazar payı artarken Türkiye’de orta segment büyüyor.
ABD Başkanı Barack Obama rekabetçiliği koruyabilme adına 2025 yılına kadar dünyanın en güçlü süperbilgisayarının ülkesinde bulunması için bir girişim başlattı. İki hafta önceki özetten hatırlayanlar olacaktır; süperbilgisayarlar liginde liderlik Çin’de bulunuyor.
Bittiği için çöpü boylayan pillerimiz acaba gerçekten bitmiş oluyor mu? Batteriser öyle almadığı iddiasında. Bu küçük metal parçası pil ömrünüzü 8 katına çıkarmayı vaat ediyor. Çalışma prensibi cihazlarınızın bitti sandığı pillerin içinde kalan yüzde 20’lik kapasiteyi sonuna kadar harcatabilmek. İzleyin.
Apple Watch Türkiye’de satışa sunuldu. Ben bu satırları yazarken fiyatları 2 bin ile 34 bin lira arasında değişiyordu (bir saate verecek 2 bin liranız varsa lüks bir analog saat hem kullanım hem yatırım açısından çok daha akıllıca olur bence).
Google+’ın suyu sahiden ısınıyor gibi. Bu hafta Google blogunda kendi ürünlerini kullanmak için Google+ profiline sahip olma zorunluluğunu kaldırdığını açıkladı. Fotoğraf hizmetinin de ayrıldığını düşünürsek… Google bundan sonra sosyalleşme adına ne yaparsa yapsın kullanmamak için yeterli bir gerekçe olabilir.
Twitter ile entegre canlı video yayın platformu Periscope beklendiği gibi yavaş yavaş erotik / striptiz şovlar ve kötü espriler yapan komiklere kendini teslim etmeye başladı. Ancak kimileri ümidini hala koruyor. Bunlardan biri de New York’ta video prodüksiyon konusunda çalışmalar yapan Jon Jacques. Kendisi bu platforma o kadar inanmış ki işini bırakarak sadece Periscope yayınları yapmaya kendini adamış. Para nereden mi geliyor? Bağışlardan elbette.
Bu arada Twitter’ın gelirleri yüzde 61 artışla geçen seneki 312 milyon dolar seviyesinden 502 milyon dolara çıktı. Buna rağmen hala kara geçebilmiş değil. Dahası kullanıcı artışı epey yavaşlamış durumda. Gözünü para bürümüş yatırımcılar yeni kurban arayışında!
Facebook ise adeta inadına gelirini tavana vurdurdu. 2015’in ilk 3 ayındaki gelir yüzde 14 artarak 4 milyar 42 milyon dolar olarak açıklandı. Sadece mobilden kullanan üye sayısı 655 milyon. Facebook bu çeyrek ortalamasında üye başına 2,76 dolar kazanmış.
Instagram 2017 yılında 2,81 milyar dolara ulaşacak reklam geliriyle Google ve Twitter’ı geride bırakacak diyorlar.
Beme adlı iOS uygulaması yeni bir sosyal ağ olarak şansını deniyor. Üstelik oldukça farklı bir yaklaşımla. Dijital mecralarda sosyalleşmek için sürekli minik ekranlara bakmak zorunda kalıyoruz. Beme ise telefonumuza hiç bakmadan, bir şey değiştirip düzeltme telaşına kapılmadan paylaşmamızı sağlıyor. Üstelik her paylaşımı sadece bir kere görebiliyorsunuz. Geliştiricisi ayrıntıları özetliyor. Kesinlikle ilginç ancak paylaşmaktan çok etkileşim toplamak derdinde olan mevcut kuşak için kabulu zor gibi.
Facebook’un geçen yıldan bu yana üstünde çalıştığı ‘havadan internet dağıtma’ projesinde bir kilometre taşı daha atlandı. Bu uğurda çalışan Connectivity Lab takımı, yeryüzüne internet ‘saçacak’ yüksek irtifada uçan, uzun ömürlü ve Boeing 737’nin kanat uzunluğuna sahip yeni Aquila adlı aracı tanıttı. Lazer ile iletişim kuracak araç bu sayede saniyede onlarca gigabit veri aktarımı yapabilecek.
Facebook’un internet kuryesi ABD Hava Kuvvetleri’nin hayalet uçak serisini andırıyor.
iOS 9 ile birlikte gelecek reklam engelleme fonksiyonu mobil reklamcılığın köküne kibrit suyu mu dökecek? Birçok kişinin öncelikli internete bağlanma aracı mobil cihazlar haline gelmişken önemli bir soru. Uzun bir gerekçeli cevabı ise burada (özet: mobil reklam sektörü için kötü haberler var). Bir benzerine bakarak bizi nasıl bir şeyin beklediğini görelim.
Impossible Burger (İmkansız Burger) ABD’de adından giderek daha fazla söz ettiren bir hamburger zinciri. Özelliği hiç et içermemesi; tamamen sebzelerden oluşması. Bunu o kadar iyi başarıyor ki köfte kısmının etten mamul olmadığını bakarak ya da tadarak anlamak kolay değil. Peki bu şirketin bu kategori altında ne işi var? Çünkü Google onları 300 milyon dolara satın almak istedi ancak şirket daha fazla istediği için anlaşma sağlanamadı. Aşağıda 300 milyon değerindeki sebzeli cheeseburger’i görmektesiniz.
Dijital tasarımcılar için 26 tipografi tavsiyesi (gazete mizanpaj günlerimi hatırlattı).
E-ticaret sitesi Amazon, listelediği yüz binlerce ürünün yanısıra daha rafine bir özet ve sunumla ürünleri listelediği -ve dış katılıma açık- Launchpad sitesini yayına aldı (ama benim gönlüm yine de Canopy‘den yana).
Sensör ve ölçüm cihazları geliştiren Aclima şirketi Google’ın Street View hizmeti için görüntüleme yapan araçlarına yerleştireceği cihazlarıyla havanın kalitesini de ölçecek. Böylece Google Street View kullanarak bir bölgeyi incelerken oradaki havanın kalitesini de görebileceksiniz. Sık ve yaygın ölçümlerle gayet faydalı olabilecek bir işbirliği.
Yazılımın ne kadar dönüştürücü bir güce dönüştüğüne yönelik bir ispat daha: sadece yazılımcılara hizmet sunan kod platformu GitHub 250 milyon dolar daha yatırım aldı. Bu sayede toplam değeri de 2 milyar dolara çıkmış oldu.
Recontact İstanbul: İstanbul’un güvenlik kameralarının kadrajından bir iOS oyunu.
Tasarımcı Stefan Asafti tarafından başlatılan Brandversation adlı bir yeni akım var. Markaların reklamlarını en büyük rakibinin slogan ve logolarıyla oluşturuyor. Güzel fikir.
Çin 2030 yılına kadar enerjisinin yüzde 20’sini yenilenebilir kaynaklardan üretmeyi hedefliyor. Ülke bu kapsamda 2 bin 550 hektar alana kuracağı güneş enerji panelleriyle 1 milyon haneye elektrik üretecek. Proje tamamlandığından dünyanın en büyük güneş enerji kurulumu olacak.
Eski yıllarda optik ilüzyonla hareketli görsellik yaratmak için kullanılan desenleri bir plak, kamera işlevi gören bir telefon ve bilgisayar uygulamasıyla ‘seslendirmek’. Phenakistoscope projesinin amacı bu. Sonuçlarını izleyelim (bana Enis Batur’un NTV Radyo programlarını hatırlattı nedense).
35. hafta özetinde ilk tanıtım videosuna yer verdiğim otomotiv üreticisi Lexus imzalı Hoverboard’un ikinci tanıtım filmi de bu hafta yayınlandı. 5 Ağustos’ta aramızda olacağı iddia ediliyor. Merakla bekliyorum.
Uçakla seyahatin nimet kadar külfeti de çoktur (bir kısmını ayrıca yazmıştım). Airhook adlı aksesuar kabin içindeki bambaşka bir ortak derde odaklanıyor. Tat vermeyen (varsa elbette) uçak içi eğlence sistemi elimizin altındaki tabletle yarışacak düzeyde asla olamaz. Ama uçuş boyunca elde tablet tutma işkencesini de ancak çeken bilir. İşte Airhook sizi bu dertten kurtarıyor. Üstelik sadece 22 dolara!
192 milyona yakın nüfusa sahip Pakistan’ın her şehri 500 bin evsiz insana ev sahipliği yapıyor (toplamda milyonlarca insandan söz ediyoruz). Yatak üreticisi MoltyFoam‘un sokak reklamları gündüz yatakları tanıtırken akşamları evsizler için yatak işlevi sunuyor. Uygulamalı reklam diye buna denir.
Sttutgart Üniversitesi’nden bir öğrenci elektrikli araçlarla en yüksek hızlanma performansa ulaştı. 0-100 km/s arasını sadece 1,77 saniyede aşabiliyor.
Yaz lastiği, kış lastiği, arazi lastiği, hız lastiği, yağmur lastiği… Performans ve emniyet tutkunu tekerlekli araç sahipleri için işler kolay değil. Ancak lastik üreticisi Kumho’nun bu hafta ödül kazanan konsepti Maxpio yolun durumuna göre kendini otomatik olarak ayarlayan pratik bir yapıya sahip.
HNF Heisenberg’in XF1 kodlu yeni modeli 8 bin 345 euro etikete sahip (vergiyle, KDV ile Türkiye karşılığını varın siz hesap edin). Tasarımının ötesinde BMW ve BOSCH ile ortak geliştirilen teknolojisiyle de dikkat çekiyor. Zincirinden amortisörüne, tamburundan elektrik destekli motoruna apayrı bir kategori.
Haybeye pedal çeviren bisikletçilere işlev kazandıran bir cihazla tanışın: Spinetics. Siz pedal çevirin, o telefonunuzu şarj etsin. Modern dinamo!
Almanya’nın Münih şehri bisikletler için otoyol inşa etmeye hazırlanıyor.
Bisiklet kültürü önemli. Ama kültürün bir bölümü de bisiklet kullanmayanları kapsıyor. Onlara ayrılan yollara saygı göstermek gibi. Ve bazı bisiklet tutkunları buna saygı göstermeyenleri affetmemek konusunda kararlı.
Dünyanın en akıllı motosikleti olma iddiasındaki Gogoro satışa sunuldu. Özellikleri harika ama bir de tasarımı güzel olsaymış tadından yenmezmiş.
E-kitap okuyucularda kullanılan e-mürekkep (e-ink) teknolojisi parlak ışıkta dahi parlamaması, düşük enerji tüketimi ve yüksek çözünürlüğüyle okunabilirliği gibi özellikleriyle benzersiz. Artık trafik levhalarında da kullanılacak. İlk örnek Avustralya’dan.
Yeni Zelanda’daki birkaç yakıt istasyonunda biradan üretilmiş benzin satışına başlandı. DB Export birasının üretimini sırasında oluşan artıklardan üretilen Brewtroleum adı verilen biyoyakıt çok daha az sera gazı üretiyor. İşte buna içilir 😉
Camilla Hempleman tarafından tasarlanan turist haritası hava durumuna göre şehrin hangi taraflarının gezilmesinin daha uygun olduğunu gösteriyor. Kesinlikle #iyifikir.
2020 Tokyo Olimpiyatları’na pek bir şey kalmadı. Spor tesis inşaatları tam gaz sürerken bir yandan da kurumsal kimlik çalışmaları devam ediyor. Japonya’da ‘Bay Tasarım’ olarak anılan Kenjiro Sano‘nun elinden çıkan logosunun hikayesine bakalım.
Hollanda’da tasarlanan Fervent isimli kilime yakından bakıldığında spiral şeklinde kıvrılmış bir hortumdan ibaret olduğu fark ediliyor. Çünkü o kilimin ana hedefi astım hastaları. Halılarda biriken toz ve organizmaları sürekli filtre ederek astım hastalarını koruyor.
Filipinli 3 mucit sadece tuzlu suyla çalışan bir fener icat etti. Altındaki hazneye 1 bardak deniz suyu koyduğunuzda 8 saatlik ışık yayıyor. Kesinlikle heyecanlandırıcı bir keşif.
Adidas, tarihinin en kötü ve kokoş tasarımlı 18 ayakkabılık serisini Mi Star Wars adıyla tanıttı.
Kağıdı katlayarak yapılan sanata origami, keserek yapılanaysa kirigami deniyor. Cornell Üniversitesi Bilimcileri aynı tekniği kullanarak 10 micron (insan saçının yedide biri kalınlığında) ölçeğindeki grafen yapraklarla dünyanın en küçük mekanik makinalarını üretti.
Reklamlarda sıkça tekrarlanıyor ama bir kere de ben hatırlatayım: eğer uyanmakta zorluk çekiyorsanız sorun yatağınızda olabilir. Bir de şunu deneyin derim.
[/nextpage]
[nextpage title=”Sinema / TV / Kültür / Sanat” ]
Sinema / TV / Kültür / Sanat
ABD’nin New York şehrinde yer alan The Museum of Modern Art (MoMA / Modern Sanat Müzesi) 1929’da kuruldu. Şu an 150 yıl geriden bugüne toplam 200 bin sanat eseri barındırıyor. Fiziken ziyaret edemeyenler için web sitesinde dahi 10 bin sanatçıya ait 60 bin eser sergiliyor (bir de Google versiyonu var). Müzenin son girişimi envanterine ait veri setini GitHub’da herkesin kullanımına açmak oldu. Ne yapacağınız size kalmış. Başkalarının neler yaptığına ileride bakarız.
Plak satışları -göreceli olarak- artıyor. Peki bu nereye kadar sürecek? Çok farklı yaklaşımlar var. İlginç yaklaşımlardan biri talebe yetişecek kadar yüksek kapasiteli plak üretim tesisinin olmaması.
Mevcut plaklar sizi kesmiyorsa Vinilify sitesinden 50 euro karşılığı kapağıyla, şarkısıyla kendi plağınızı da bastırmak mümkün.
Yeni sanat adına hayli garip bir olayla devam edelim: ABD’li rapçi Chief Keef, hakkındaki arama kararı yüzünden Hammond Müzik Festivali’nin yapıldığı eyalete giremiyordu. Bu engele rağmen hayranlarıyla sahnede buluşmak için teknolojiden destek almaya karar verdi. Yöntem olarak (Tupac Shakur konseriyle popülerleşen) hologram tekniğiyle uzaktaki performansını festival sahnesine yansıtmaya karar verdi. Ancak polis bunu da yasadışı kabul ederek konseri engelledi. Teknolojiyle gelen yeni dönem tartışmalardan biri daha.
Takip ettiğiniz şarkıcı ya da müzik gruplarını takip edebileceğiniz, yeni şarkı, klip, konser gibi gelişmelerinden anında haberdar olabileceğiniz bir sosyal ağ: RecordBird.
‘Arap Baharı değil; ortadoğunun gerçek devrimi diskoda’ diyor Dan Cole. Türkiye’den girip Suriye’den çıkan Selda Bağcanlı, Mos Defli uzun fakat güzel bir makale.
Foofighters’ın şehirlerinde bir konser vermesini isteyen İtalya’nın Cesena şehrinden 1.000 (bin) kişi grubun Learn to Fly şarkısını çalıp söylemeyi öğrenerek müzik tarihine geçecek bir etkinliğe imza attı.
RTÜK’ün araştırmasına göre Türkiye nüfusunun yüzde 92,3’ü klasik müzik dinlemiyor. Sebebi artizlerin ‘bazara’ inmemesi olabilir. Ya da…
Dijitale fazlaca bulandığımız bu dönemde unuttuğumuz bir kavram: el sanatları. Neyse ki karşılaştığımız her an gözlerimizi yuvalarından oynatmayı başarıyor. Aşağıdaki videoyu izlerken büyük bir sürprize hazırlanın derim.
Bu derlemeden arkadaşlarınızı haberdar etmek için aşağıda yer alan sosyal medya paylaşım düğmelerini kullanabilirsiniz. Blogdaki yeni yazılardan anında haberdar olmak için yine aşağıda yer alan forma e-posta adresinizi girmeniz yeterli.
Fikir ve katkılarınızı yorumlarda bekleyeceğim.
Hepinize sağlıklı, mutlu ve bereketli bir hafta dilerim.
Pazar günleri saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Genel Gündem
Türkiye ile pek ilgisi yok ama bahsetmemek imkansız: ABD bu hafta eşcinsel evliliği anayasal hak olarak kabul eden ülkeler arasına katıldı. Evet (Twitter’ın yorumuyla ‘sevgi kazandı‘). Emsalleri arasında epey geç kaldığı söylenebilir ancak ABD’nin hristiyan dünyasının en muhafazakar ülkelerinden biri olduğunu hatırlatmış olalım. Başkanlık Ofisi Beyaz Saray dış cephesini eşcinselliği temsil eden gökkuşağı renkleriyle ışıklandırdı ve profil görsellerini de aynı şekilde güncelledi. Sosyal medya hesaplarından gelişmeyi ‘Amerika çok gurur duyuyor olmalı‘ şeklinde duyurdu. Rüzgarı kaçırmak istemeyen VISA’dan Google’a kadar geniş yelpazedeki markalarda dahi yansımaları oldu. ABD Başkanı Barack Obama’nın konuşması konuyu çok güzel şekilde özetliyor. Tam bu noktada bir an durup düşünelim: birbirini evlenecek kadar seven insanları engelleme hırs ve cüreti garip değil mi? Herkesin sadece kendinden sorumlu olduğunu ve hepimizin sadece kendi tercihlerimizden sorumlu tutulacağını unutuyoruz. Birbirini diri diri kesecek kadar nefret dolanlardansa sevgiye ve aşka inananlara sığınırım.
Pek bilgili olduğum bir konu değil ama merak edince öğrendim ki şu meşhur LGBT (Lezbiyen, Gay, Biseksüel ve Transeksüel) gökkuşağı bayrağı Vietnam Gazisi bir striptiz dansçısı (ve gay) Gilbert Baker tarafından 1978 yılında tasarlanmış.
İlgili olarak: Amerika kıtasında aynı cinsiyetle evlilik konusuna en sıcak bakan ülke yüzde 71,1 ile Kanada, en soğuk bakansa yüzde 5,1 destekle Jamaika. Buyrun detaylara.
Pazar günleri saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Genel Gündem
Türkiye Cumhuriyeti siyaset tarihinin en önemli siyasi oyuncularından Süleyman Demirel böbrek, kalp ve solunum yetmezliği sebebiyle tedavi gördüğü hastanede 91 yaşında hayata gözlerini yumdu. Demirel bugünün gençlerinin mutlaka tanıması gereken bir figürdü. Sağcılara cinayet işliyor demedi (binaenaleyh) dünü dün; bugünü bugün saydı ve her sorunun çözüm anahtarını hediye etti. Unutulmaz tespiti sizin de kulağınıza küpe olsun: meseleleri mesele etmezseniz ortada mesele kalmaz (hoşluk olsun diye bir videosunu ekleyeyim derken aklıma geldi. Bu ülke eskiden böylesi yabani değildi. Siyasetçisi de futbol taraftarı da rakibiyle yan yana gelir, uygarca üstüne düşen rolü yerine getirirdi. Değişmeyenler de yok değil; dertler bitmiyor, konular değişmiyor! İzleyin, görün).
Asker uğurlama kadar garip bir diğer huyumuz da gerdek öncesi damat sopalamak. Kocaeli’ndeki bir düğünün 10 kişilik uğurlama heyeti gerdek öncesi olaya kendini öyle bir kaptırdı ki damat yediği dayaktan ötürü baygın halde hastaneye kaldırıldı.
Pazar günleri saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Genel Gündem
Futbolda şiddeti engellemek adına Brezilya rakip takım taraftarlarını yanyana oturtma kararı aldı. İşyerinde, okulda, hastanede bir arada olabiliyorlarsa tribünde neden olamasınlar?
NASA, küresel ısınmanın gidişatına bakarak 2100 yılında dünyanın falına baktı. 21 iklim modelini kapsayan öngörüde atmosferde biriken sera gazının sonuçları gözler önüne seriliyor.
Haritadaki renklerin anlamını sanıyorum açıklamama gerek yok.
ABD’nin Virgina eyaletinde üniversite eğitimi gören 17 yaşındaki Ali Şükrü Amin Twitter hesabından terör örgütü IŞİD için Bitcoin cinsinden para yardımı toplanması için bir sistem kurduğu ve buna yönelik propaganda yaptığı gerekçesiyle tutuklandı. Amin’in 15 yıl hapsi isteniyor.
Pazar günleri saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Özetlerini hazırlarken kararsız kaldığım tek konu içeriğin uzunluğu. Çok mu uzun oluyor yoksa yeterli midir kestiremiyorum (geçen sene bu maceranın hangi dozda başladığını hatırlayan var mı?).
İçeriği elimden geldiğince blogumu Türkiye’den takip edenler için anlamlı hale getirmeye çalışıyorum. Fakat bazen (mesela bu haftaki Obama haberleri gibi) bizimle pek de alakası olmayan ayrıntılara da meylediyorum. Bu çabayı ‘bilseniz iyi olur’ şeklinde değerlendirin lütfen (içerik ve uzunluk / kısalık konusundaki yorumlarınızı da okumayı bitirdikten sonra) beklerim.
ABD’de NSA’in vatandaşları mümkün olan her şekilde takip edip fişlemesini protesto etmek isteyen bir grup New York’un farklı noktalarına basit teyp kayıt cihazları yerleştirip kaydettiklerini eyleme özel açtığı sitede paylaştı. Basit bir takiple dahi ne fazla bilginin toplandığına dair bir ibret belgesi.
Delta Havayolları internet mimlerinden oluşan bir kabin anonsu kullanmaya başladı.
Pazar günleri saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Genel Gündem
‘Türkiye’de kitap okunuyor mu?’ tartışmasının sonu gelmiyor ama -nüfusa oranla son derece az olsa da- Türkiye’de kitap ‘satılıyor’. Hayatını yazarak kazanan kişi sayısı fazla değil ancak bazı yazarlar pek çok meslek grubundan çok daha fazla kazanıyor. Forbes dergisinin geleneksel yazar telif gelirleri sıralamasına göre Uğur Koşar, Ayşe Kulin ve Orhan Pamuk ilk üç sırayı oluşturuyor. Uğur Koşar boşuna ‘Allah de ötesini bırak’ dememiş meğer.
Sıra
Yazar
Baskı Adedi
Ciro (TL)
Yazar Geliri (TL)
1
Uğur Koşar
757.000
11.392.000
1.798.800
2
Ayşe Kulin
387.000
7.668.000
1.533.600
3
Orhan Pamuk
223.000
5.073.000
1.268.250
4
İskender Pala
330.000
5.590.000
1.118.000
5
Kahraman Tazeoğlu
397.000
6.454.000
968.100
6
Ahmet Batman
325.000
5.200.000
780.000
7
Canan Tan
155.000
2.820.000
564.000
8
Sinan Yağmur
350.000
5.030.000
503.000
9
Yılmaz Özdil
105.000
2.510.000
502.000
10
Soner Yalçın
125.000
3.000.000
450.000
Türkiye tarihinin belki de en ilginç, görülmemiş, benzersiz ve detayları zamanla daha çok ortaya çıkacak Gezi Parkı eylemlerinin yıldönümüne yaklaşıyoruz. MTV’nin Rebel Music serisinin Turkey: Flowers of Gezi Park bölümü dışarıdan bir göz olarak yaşananları temsilci ve karşıtların gözünden özetlemiş.
Pazar günleri saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Genel Gündem
Baltimore şehrinde gözaltında omuriliğinde oluşan ağır hasarlar sebebiyle hayatını kaybeden Freddie Gray için başlayan protestolar ABD’de sıkıyönetim, sokağa çıkma yasağı, asker müdahalesi gibi pek de alışık olunmayan bir dizi önlemi hayata geçirdi. Fotoğraflar olayın boyutlarını göstermek adına yardımcı olabilir.
Bu ‘ana yüreği’ denen şey dünyanın her yerinde aynı. Baltimore olayları bize bunu bir kere daha gösterdi. Eylemleri televizyondan izlerken oğlunu gören bir anne olay yerine giderek evladını kelimenin tam anlamıyla evire-çevire, döve-döve evine götürdü. Buna Türkçe dublaj yapmak hiç zor olmazdı mesela.
Aynı olaylar bize bir şeyi daha hatırlattı. Sosyal medya yanlış / sahte bilgi yayılması için rakipsiz derecede kusursuz bir ortam. Bununla baş etmeyi öğrenene kadar çok canlar yanacak.
Her Pazar saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Başlığa yazarken fark ettim ki bu özet macerasında 6 ayı devirmişiz! Benim için kesinlikle gurur verici. Her gün ulaştığı trafiğe bakınca hiç ummadığım kadar fazla kişinin de ilgisini çektiğini, fayda yarattığını görerek daha da keyifleniyorum.
Biraz filmlerdeki gibi olacak ama siz bu satırları okurken ben bir uçakta İngiltere’ye doğru yol alıyor olacağım. Dolayısıyla yorumlarınızın onaylanması ve cevaplanmasında bazı gecikmeler yaşanabilir; şimdiden özür.
Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü tarafından hazırlanan infografik fikstürde son durumu özetliyor.
Vatandaşlarına internette nefes aldırmamaya yönelik çabalarıyla dünyaya nam salan Çin ise yepyeni ve çok daha güçlü bir silahla ülkenin tüm elektronik trafiğini kontrol etmeyi başardığını iddia ediyor. ‘The Great Cannon’ adlı bu yeni araç içeriği denetleyip sansürlemekle kalmıyor; içine zararlı kod ekleyerek dilediği (yani çökertmek istediği) bir siteye de DDOS saldırısı olarak yönlendirebiliyor.
Her Pazar saat 10:00’da yayımlanan özetler haberdar olmanızda fayda olan gelişmeleri 5 ana başlık altında sıralar. Diğer kategorilerin bağlantılarını yazının sonunda bulabilirsiniz.
[nextpage title=”Genel Gündem” ]
Kendi adıma -yine- bol seyahatli ve koşturmacalı bir haftaydı. Toplantıların neredeyse hepsini hayatımdan çalınan anlar olarak kodluyorum zihnime. Bu yüzden kalan zamanı daha faydalı işlerle doldurmaya çalışıyorum.
Örneğin bu hafta Kadir Has Üniversitesi Yeni Medya bölümü öğrencilerine ders verdim (bir uçuş tarife değişikliği yüzünden Bilgi Üniversitesi’ndeki kendi dersimi veremedim). Türk Hepatopankreatobilier Kongresi’nde (YANLIŞ OKUDUN!) cerrahlara ve Çimentaş’ın yıllık toplantısında yöneticilerine (3 gün içinde 2 defa Antalya’ya uçarak) birer konuşma yaptım.
Uçuşlar ve otel transferleri sırasında David Hegarty’nin Yaratıcılık ve Douglas Coupland’ın Life After God (Tanrıdan Sonra Hayat) kitaplarını okudum. Bir sürü sektörel rapor erittim. Paralel olarak (tesadüfen keşfettiğim) Netflix dizisi Bloodline‘a başlayıp bitirdim (sıkıcı başladı ama güzel bitti). Youtube’da The Secrets of Sugar (Şekerin Sırları) adlı harika bir belgesele denk geldim. Mart ayından kalan dergilerini bitirdim (dergilerden kesip kırptığım şeyler için de bir blog dizisi mi başlatsam diyorum).
Belki de en güzeli hafta boyu birçok yeni, ilginç insanla tanıştım, bir sürü öykü dinledim, notlar aldım.
Yapamadığım tek şey bloga yeni bir yazı yazmaktı. Salı günümü nispeten boş bırakıp bu ‘işe’ ayırmıştım ama o meşhur ulusal elektrik kesintisi herkesinki gibi benim de planlarımı alt-üst etti.
Ve arada kalan zamanlarda okuduğum yüzlerce, binlerce haberden tadı damağımda kalanları sizin için derlemeyi de ihmal etmedim elbette!
Genel Gündem
Haftanın en önemli gelişmelerinden (gelişme tanımı biraz ironik olsa da) Türkiye çapındaki gizemli elektrik kesintisiydi. Saat 10:30 civarında başlayan ve Enerjisini İran’dan alan Van hariç 45 şehirde yarım gün süren kesinti etkisiyle elektrik, su, doğalgaz ve metro, tramvay gibi elektrikli ulaşım hizmetleri de durdu. Resmi açıklamalarda dahi olayın sebebi hala anlaşılamadı (teori bol). Bu olay sırasında Campaign dergisinin ‘What’s Next in Digital’ başlıklı arama toplantısı ironik görüntülere sahne oldu.
İstanbul Teknik Üniversitesi Rektörü Mehmet Karaca kampüse yapılması planlanan cami için “talep gelirse sinagog da yaparız” demişti. Bunun üzerine bir kampanya başlatan İTÜ öğrencileri budist tapınağı için 18 binden fazla imza topladı. Al sana zamanın ruhu.
Bu hafta 53 bin devlet okulunun sadece yüzde 34’ünde kitaplık varken Kütüphaneler Haftası’nı kutladık. Rakamlar pek iç açıcı değil. Yapılan ankette bazı öğrenciler “internet varken kütüphaneye ihtiyaç yok” demiş. Her şeyin internette var olduğunu düşünmek yeni çağın en yaygın cehaleti (keşke her şey internette olsaydı elbette). Böyle düşünenler için de münasip bir TED sunumunu araya sıkıştırmak isterim.
MHP Milletvekili Ruhsar Sarıer’in soru önergesine cevaben Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu Türkiye’de 8 milyon 179 bin kişinin depresyon ilacı kullandığını açıkladı.
