Uyku ne işe yarar?

Yapabileceğimiz milyon tane şeyin olduğu bir çağda uyumak hala anlamlı mı? Anlamın ötesinde ‘gerekli’ diyebiliriz.

Uykuya yönelik merakım hayatım boyunca sürecek gibi. Kolay değil; hayatımın büyük bir bölümünü ne işe yaradığını bilmediğim ve israf olarak gördüğüm bir eyleme ayırıyorum. Hepiniz gibi. Vicdan azabına dönüştüğü için bir yandan da katlanılabilir bir hale getirmek için çabalıyorum.

sleep-cover

Bu konuda bilgi derlerken güzel bir yazıya denk gelince burada da bulunmasını istedim. Sizin de aklınızda bulunsun.

  • Sağlık: Pennsylvania Üniversitesi Uyku Merkezi’nden Michael Grandner’ın araştırmasına göre az uyumak yüksek tansiyon, diyabet (şeker hastalığı) ve bazı kanser türlerini tetikliyor.
  • Bağışıklık sistemi: Günde 7 saatten az uyuyanlar soğuk algınlığına 3 kat daha fazla açık hale geliyor. Az uyku tedaviye yönelik aşı ve ilaçların etkisini de azaltıyor.
  • Kilo: Az uyumanın obeziteyle doğrudan ilişkisi var. Uykusuz yapılan diyetlerde vücut yağ yerine kasları eritiyor. İştahı dengeleyen hormonlar da düzenli uykuyla sağlıklı seviyeye geliyor.
  • Akıl sağlığı: Uykusuzluk çekenlerin ruhsal (akli) sorunlara yatkınlığı da artıyor.
  • Uzun ömür: 2010’da yapılan bir araştırmada günde 6 saatten az uyuyan insanlar hayata gözlerini daha erken yumuyor.
  • Kondisyon: Yapılan deneylere göre günde 10 saatten fazla uyuyan sporcular yüzde 9 daha başarılı oluyor.
  • Güvenlik: Uykusuz araç kullanmak alkollü araç kullanmaya denk. Uyanık kaldığımız her an reflekslerimiz o ölçüde zayıflıyor.

Özetle uykusuz kaldıkça şişmanlıyor, hastalanıyor ve aptallaşıyoruz!

horrrrr

Yazıyı yazdıktan 1 hafta sonra BuzzFeed sitesinde denk geldiğim ‘kestirmeye’ yönelik bir makale de ilgi çekici bazı ayrıntılarla denklemi tamamlıyor:

Hatta bugün (24 Ocak 2014) okuduğum bir makaleye göre zihni kandırmaya yönelik plasebo uykusu diye bir şey de varmış. (Plasebo terimi tedavi sürecinde hastaya verilen sahte ilaçların psikolojik olarak onları iyileştirme fenomeni için kullanılıyor).

Yapılan bu deneyde beyin dalgalarını ölçen (oysa aslında hiçbir işe yaramayan) aletler bağlanan denekler uyandıktan sonra kendilerine söylenen değerlere göre yapılan gerçek testlerde farklı sonuçlar vermiş. Türkçesiyle “çok iyi uyudun koçum, helal” denenlerin beyni ve vücudu gerçekten çok iyi uyumuş gibi tepkiler vermiş. Tersi söylenenler de uykusuz kalan beden ve beynin tepkisini vermiş.

Biz ne garip yaratıklarız böyle?

Haydi Allah rahatlık versin.



Yayın Tarihi:

Kategori:


Yorumlar

24 yanıt

  1. Eylos avatarı

    Ben yatmaya gidiyorum aga!…

  2. Akif Yanbak avatarı

    Üniversitenin “Pennsylvania” olması manidar. Demek ki Pennsylvania insanları uyutmayı biliyor

  3. Gokhan Erguven avatarı

    Uykuya karşı çok takıntılı gibisiniz. 🙂 Bu kadar kötü görmemeniz lazım, eğer ki kendi uyku süreniz 8 saatten az ise (ortalama bir uyku süresini 8 saat düşünecek olursak [niye ben de bilmiyorum]). Geçen gün tv’deki bir programda seyrettim sizi, göz altı torbalarınız şişmiş uykusuzluktan. Şöyle düşünmekte fayda var: gün içinde çok yorulduğumuz zaman elbet dinleniyoruz, su içiyoruz, imkânımız varsa oturuyoruz vb. Uyku da beden için böyle bir şey. Zaten yazının içinde saymışsınız eksikliği durumunda neler olabileceğini.

    Uyku sadece insanın güne daha dinç, dinamik, sağlıklı, rahat başlamasını veya sürdürmesini veya öyle bitirmesini sağlar, fazlası değil. Fazlasını bekleyen veya gerçekleştiren zaten uyku müptelasıdır. Yani uykuyu bu kadar kötü görmeyin, bilinci-bilinçaltını bile düzene sokuyor, rahatlatıyor.

  4. Metalik Ali avatarı

    Melatonin salgılanması boşuna olmasa gerek 🙂

  5. temha angelio avatarı

    Kilo mevzusuna canı yürekten katılıyorum.

  6. Burak ÜÇÜNCÜ avatarı

    Geceleri uyumak hep bana zaman kaybı gibi gelir. Ama hayatta en sevdiğim şeylerden birisi de gün yeni ağarırken uyanmak.

  7. Mustafa avatarı

    Defrag gibi birşey ozaman:D

  8. Sedat avatarı
    Sedat

    Pozitiv dusunmeye bakin,bunlari okuyan yataga korkarak girer.Ayni gazetelerdeki yazilar gibi olmus,eger 8 saatten az uyursan erken geberip gidersin…boyle bakarsak islere okadar stresten(korkudan) gebeririz valla.Herseyin iki yani vardir,iyi yandan bakarsan,ve uygularsan tabiki,hersey daha cok kolaylasir.Bosuna strese gerek yok Bence. :))

  9. Emin avatarı
    Emin

    “Sizin için geceyi örtü, uykuyu istirahat kılan, gündüzü yayılıp çalışma (zamanı) yapan O’dur.” (25:47)
    “Uykunuzu bir dinlenme kıldık.” (78:9)

  10. Work avatarı

    Araştırmada bahsedildiği gibi az uyumak yerine uygun miktarda uyursak sanki yüksek tansiyon, diyabet, kanser hastası olmayacaz. Bence her insan kendi kendinin doktorudur. Ben sabah 5’te kalkıp kendimi iyi hissediyorsam, Pennsylvania Üniversitesi değil gezegenin en iyi bilim adamları gelsin daha fazla uyumam hakkında beni ikna edemez.

  11. Ali avatarı

    önerilen yazılar : UYAN dostum; ölüm yakın!, Hayatının 23 yılı boşa gidecek. Değer mi?
    🙂

  12. Baris avatarı
    Baris

    Abi simdi soyle…

    Temele sormuslar, bayanin iyisinden nasil anlarsin diye.

    “Konusmalarina bakarim” demis.

    “Peki ya hiç konuşmazsa?” Demisler,

    “Valla hic o kadar iyisine raslamadim” demis…

    Yani uyku onemli beyler. Bu hayat uykusuz cok zor. Hadi kolay gelsin..

  13. abdullah4372 avatarı
    abdullah4372

    “Gereksiz olan bir şeyi Allah insana gayri ihtiyari yaptırmaz. Zararı olsa zaruri değil tercihi olurdu. Çünkü Allah insana tercih hakkı bırakmadan -(temel özellikler açısından)- ne verdiyse yararlıdır… Tabi bilimsel yönleri araştırılır.” http://www.mserdark.com/hayatinin-23-yili-bosa-gidecek/#comment-5132

  14. İsmail Koch avatarı
    İsmail Koch

    Uykudan ziyade, uyanık olduğumuzda uğraştığımız angarya işler zaman kaybıdır. Uykudan çalacağımıza, boş işlerimizden zaman artırsak bu konuyu çözmüş oluruz. (Bence…)

  15. Kürşad avatarı
    Kürşad

    Fotoğrafı görünce esnedim. 😀

  16. Şehnaz Rizeli avatarı
    Şehnaz Rizeli

    Uyku şâhâne bi tedavi şekli de aynı zamanda… Dertli yatıp, en azından teskin olmuş uyanmak mümkün oluyor…:) Bu bilgilendirici, ufuk açıcı ve mizahı da içeren yazılar için çok teşekkürler…:) Sağolun.

  17. Rasit avatarı

    Vallahi ne yalan söyleyeyim az Bilisim sistemleri üzerine cok cok gec yatiryorum ögrenmek ugruna ama gercekten sabahlari kalkinca iste sorun yasiyorum kOnsantre zorlugu, kisa süreli hafiza yani balik hafiza durumunu cok yasiyorum ayrica haftada 3 kez futboloynadigim icin ona bile etkisi va özellikle Pazar günkü performanslarim az uyudugumicin kendini bayagi hissettiriyor. ALLAH yararsiz olsa veririmiydi Mevalm uykuyu ama biz alismisiz ” Emanete Hiyanet” hayat tarzimiz olmus Vücucumuzu maalesef zulmediyoruz ama bu ilerleyen teknolojinin buna direkt tesiri var. Bakin sayalim:
    PC Laptop olmasa en azindan ben 2 saat adaha fazla uyurum hergün,Samart TVim olmasa ha keza, Telefonum olmasa aynen. Oyun oynamam ama PC oyunu müptelasi olanlari duymayan yoktur sabaha kadar oynarlar daha neler neler düsünün 20 yil evvel nasil yasardiksimdi nasil yasiyoruz. Teknoloji ilerledikce bizim Yasam Performansimiz düsüyor maalesef. Keske hep primitif kalsaymisiz.

  18. […] Uyku ne işe yarar? (M. Serdar Kuzuloğlu) […]

  19. Engin Eraydın avatarı

    “Polyphasic sleep” denen uyuma yöntemini denerseniz onun da sonuçlarını paylaşın lütfen. Yoksa zaten onu mu uyguluyorsunuz? 🙂

  20. Ruhsuz Atmaca avatarı

    Uyumak cennetlere ulaşmaktır, hele bir de güzel rüyalar görüyorsan :))) Her insanın uyku saati farklıdır, eğer o saati iyi belirleyebilirse bir kişi 1 saat uyku 7 saat uyku yerini alabilir. Üniversiteden arkadaşım kendi uyku saatini 11 diye tespit etmişti. Her gün 11 de yatıp 12 de kalkıyordu ve bayağıda dinç oluyordu. 🙂

  21. heros avatarı

    görüyorum ve arttırıyorum; sadece uyumak değil düzenli uyku hiç değil, zamanını bile tutturmak zorundasınız! kişisel olarak ters yaşayan ve minimum 7 saat uyuyan, eğer az uyumuşsam ertesi gün zorlamadan kendimi uyumak zorunda hisseden ve kendimi bildim bileli geç uyuyan birisi olarak eklemek isterim ki; sabah 6 yatmak – öğlen 2’de kalkmakta bir işe yaramıyor! bahsedilen tüm negatif semptomlara sahip oluyorsunuz. yeterli süre uyumuş olsanız bile yaşam kaliteniz asla gece 12-1 gibi yatıp sabah 9’da uyanan insanla eşit olmuyor. uyku eşiğinden de bahsetmemişsiniz ki asıl olay odur.

    insan vücudu beyinle beraber size olması gereken çoğu şeyi aslında gösteriyor. ister gelenek diyin, ister alışkanlık ister hormon ister gen… sizin dışınızda gelişmiş bir sistem var ve buna uymak zorundasınız. uymuyorsanız sonuçlarına katlanıyorsunuz. ki zaten bu kötü sonuçlar olduğu için aslında “basit gerçekler” ortaya çıkmış oluyor. yani sondan başa gidersek aslında işleyen süreç (ister evrim diyin ister yaratılış) bu kısacık zaman diliminde olabilecek en doğruyu çoktan keşfetmiş, ve biz geç yatanlar olarak buna karşı durmaya çalışıp, inkar yolunu seçiyoruz.

    sormayın, çok dertliyim bu konuda. uyumak bilmeyen ama sabahta kalmak bilmeyen bir okurunuz.

  22. […] -pek çoğunuz gibi- bir sevgi / nefret ilişkisi yaşıyorum. Uyumayı verdiği rahatlıktan dolayı seviyor fakat o aralıkta beni mahrum bıraktığı […]

  23. […] -pek çoğunuz gibi- bir sevgi / nefret ilişkisi yaşıyorum. Uyumayı verdiği rahatlıktan dolayı seviyor fakat o aralıkta beni mahrum bıraktığı […]

  24. harun avatarı
    harun

    Uyku üç nevidir:

    Birincisi: Gayluledir ki, fecirden sonra tâ vakt-i kerahet bitinceye kadardır. Bu uyku, rızkın noksaniyetine ve bereketsizliğine hadîsçe sebebiyet verdiği için, hilaf-ı sünnettir. Çünki rızık için sa'yetmenin mukaddematını ihzar etmenin en münasib zamanı, serinlik vaktidir. Bu vakit geçtikten sonra bir rehavet ârız olur. O günkü sa'ye ve dolayısıyla da rızka zarar verdiği gibi, bereketsizliğe de sebebiyet verdiği, çok tecrübelerle sabit olmuştur.

    İkincisi: Feyluledir ki, ikindi namazından sonra mağribe kadardır. Bu uyku ömrün noksaniyetine, yani uykudan gelen sersemlik cihetiyle o günkü ömrü nevm-âlûd, yarı uyku, kısacık bir şekil aldığından maddî bir noksaniyet gösterdiği gibi; manevî cihetiyle de o gün hayatının maddî ve manevî neticesi ekseriya ikindiden sonra tezahür ettiğinden, o vakti uyku ile geçirmek, o neticeyi görmemek hükmüne geçtiğinden, güya o günü yaşamamış gibi oluyor.

    Üçüncüsü: Kayluledir ki, bu uyku sünnet-i seniyedir. Duha vaktinden, öğleden biraz sonraya kadardır. Bu uyku, gece kıyamına sebebiyet verdiği için sünnet olmakla beraber, Ceziret-ül Arab'da vakt-üz zuhr denilen şiddet-i hararet zamanında bir ta'til-i eşgal, âdet-i kavmiye ve muhitiye olduğundan, o sünnet-i seniyeyi daha ziyade kuvvetlendirmiştir. Bu uyku, hem ömrü, hem rızkı tezyide medardır. Çünki yarım saat kaylule, iki saat gece uykusuna muadil gelir. Demek ömrüne hergün bir buçuk saat ilâve ediyor. Rızık için çalışmak müddetine, yine bir buçuk saati ölümün kardeşi olan uykunun elinden kurtarıp yaşatıyor ve çalışmak zamanına ilâve ediyor.

    Said Nursî
    Lem’alar ( 270 )

Görüşlerinizi paylaşın: