Blackberry hizmeti analizi

Blackberry haracını ödemeden Blackberry kullanılmaz mı?

Uzunca süredir Turkcell abonesiyim. Daha da uzun zamandır internet kullanıyorum. Çok uzun bir zamandır da cep telefonundan internete bağlanarak pek çok şey yapıyorum. Ama nedense bu seneye kadar Blackberry (bundan sonra BB diyeceğim) meselesini çözemedim.

Blackberry'nin kara tablosu
Blackberry’nin kara tablosu

Önceleri cihazları kötüydü. Hem de bayağı kötüydü. Diğer bütün markalar tasarımda arayışlar içindeyken BB takoz gibi şeyler üretti. Üstelik pahalıydı. Sunduğu tek ayrıcalıksa e-postalara rahat erişimdi ama ben neredeyse bütün telefonlarımla aynı rahatlıkta e-postalarıma zaten erişiyordum. BB bana hep internet hesabını telefona kuramayacak kadar teknik bilgiden yoksun ama e-postalarını okumadan edemeyecek kadar internetle (ya da e-postayla) haşır neşir yöneticilerin harcı gibi göründü.

Yakın geçmişte BB tasarımı epey düzeltti. Sosyal ağ ve medya siteleriyle çalışma konusunda güzel uygulamalar belirmeye başladı. Öte yandan artık cep telefonuyla internete yazdığımız şeylerin miktarı artınca 9 tuş yetmemeye başladı.

İlk BB deneyimim Bold olarak da bilinen 9000 ile oldu. Özel eğimli tuşlarla tam klavye kullanmanın keyfini reddetmek güçtü. Ama aynı dönemlerde kurcalamaya başladığım iPhone da tamamen ayrı bir kulvarda yine kısa sürede bağımlı olunabilecek şeyler sunuyordu. Fakat hiçbir zaman sanal klavyeyle fiziki klavyede olduğu kadar hızlı yazamadım. Üstelik iPhone gibi 2MP kameralı, ancak kırılarak (o da saniyede 15 kare) video çekilebilen bir telefonun benim için hiçbir anlamı yoktu (iphone gözlemlerim).

8900 ile değişen senaryo

Blackberry Curve 8900
Blackberry Curve 8900

Birkaç ay önce BB’nin üreticisi RIM bana yakında çıkaracakları Curve 8900 modelinin test cihazını verdi. Bütün fikirlerim onun sayesinde değişti. Curve 8900, 9000 Bold’a oranla çok daha küçük, hafif ve kullanışlı. Tek eksiği 3G. O da zaten henüz bizde yok. Bunun dışında bütün özellikleri 9000 ile aynı. Hatta ekran boyutu ve pil ömrü gibi artıları bile var. Klavyesi tek kelimeyle kusursuz.

Ne var ki BB sahibi olmanın bedeli, diğer cihazlardaki gibi satın alırken verilen parayla sınırlı değil. Bir de aylık kullanım bedeli var. BIS olarak geçen Blackberry Service / Blackberry Hizmeti.

Bu hizmet RIM’in patentli paket sıkıştırma teknolojisi sayesinde internetten alınıp verilen paketlerin kullanım bedeli. Örneğin Turkcell abonelerinin benim yazıyı yazdığım 27 Haziran 2009 tarihi itibariyle bu hizmeti sınırsız kullanmak için faturalı hatlıysa aylık 42,15TL, kontörlü hat sahibiyse 400 kontör vermesi gerekiyor. Faturalı hatlarda bir de sınırlı kullanım seçeneği var (aylık 2MB gibi komik bir kota). Onun bedeliyse 24,95TL.

Sınırsız tarife diye bir şey yok

Sınırsız ayrıntısı tahmin edeceğiniz gibi sınırlı. Ama yine genelde sanılıdğı gibi operatörler yüzünden değil. Türkiye’deki regülasyonda mobil tarifelerde bir şeyi sınırsız vermek mümkün değil (sınırsız konuşma tarifelerinde bile dakika sınırı var istisnasız). Dolayısıyla çok yüksek sınırlar koyup sanal olarak sınırsız tarifeler yaratıyorlar. Ama mobilin çok yüksek eşiği sabit hatlara göre çok komik: 3GB!

Ancak burada BB’nin teknolojisinden bahsetmekte yarar var. BIS ile 10 farklı e-posta hesabınızı kurup mesaj alıp / yollayabililr, web ve WAP sayfalarında dolaşabilir, takvim ve adres defterinizi bilgisayar ya da internet hesaplarınızla senkronize edebilirsiniz. BB ana odak noktası olan bu iletişimde özel bir sıkıştırma teknolojisi kullanarak daha az veri paketiyle emsallerinden daha çok veri taşıyor. Bunun için firmanın özel altyapısını kullanmak zorundasınız. Bu da ücrete dahil zaten.

Varolasın Google!

Ancak benim gibi bütün altyapınız Google hizmetlerindeyse durum biraz daha farklı. BB cihazları için özel Google Sync yazılımı sayesinde adres defteriniz, takviminiz otomatik olarak iki taraflı senkronize ediliyor.

E-postalar içinse Gmail uygulaması BB’nin kendi e-posta uygulamasından birkaç gömlek daha üstün bir yapı sunuyor. Haritalar için Google Maps ve her şeyi tek noktadan yönetmek için Google Mobile for BB uygulamasıyla BB telefonunuz bir Google terminaline dönüşüyor. Üstelik bu yazılımlar da en az BB’nin patentli teknolojisi kadar verimli kullanıyor hattınızı.

Küçük bir hesaplama

Peki benimki gibi Google tabanlı bir senaryoda BIS hizmetine aylık o 42,15 TL vermeye değer mi?

Ben Turkcell’in 100MB internet paketini kullanıyorum. Bedeli 9,38 TL. Bu tutarı aştığım hiç olmadı. Üstelik epey de aktif bir mobil veri üreticisiyimdir. Aşsaydım her 1KB için 0,00013 TL ödeyecektim. Başka bir deyişle her ek MB için 130 kuruş ya da 100MB için 13 TL.

Dolayısıyla kendi yapınıza göre akıllıca tercihler size epey kazandırabilir. Şöyle düşünelim. Ben bir Curve 8900 kullanıcısı olarak normalde ayda 42,15TL BIS paketi bedeli verecektim. Onun yerine 100MB pakete 9,38TL veriyorum. Böylece 32,77TL karda sayılırım. Paket bedelini aşsam da aradaki bedeli çıkarmak için 252MB ek kullanım yapmam gerek.

Düşününce e-postalara bakmak, arada GPS ile bir yerler aramak, Flickr’a resim, Twitter’a durum yüklemek için bu kadar harcama yapmak imkansız gibi.

Diğer konular

Bu yazıyı yazarken BB sözleşmesine bakmak istedim. Çünkü BIS hizmetinin bedeli dışında çok ciddi bir açığı da var. Bu yapıyı kullanmak için bütün iletişiminizi RIM firmasının Britanya, ABD ve Kanada’da bulunan ana sunucuları üstünden geçirmeniz gerekiyor. Hepsi önce orada depolanıyor, oradan telefonunuza geliyor. Bu kişiler için, kurumlar için; hatta devletler için kabul edilmesi zor bir konu.

Bu konuda yazdığım iki habere birkaç dakika ayırmanızı tavsiye ederim:

Bu konuyu RIM Türkiye Ülke Müdürü Erkut Alkaya ile konuştuğumda bildiğim bir cevabı verdi bana. Veriler RIM sunucularında yüksek bir dereceyle kriptolanarak (şifreli) saklanıyor ve firma yetkililerinin bile buna erişim imkanı yok (nasılsa artık?).

Ama yine hatırlayalım ABD’nin yeni Başkanı Barack Obama bir türlü elinden bırakamadığı ve normalde Başkanların kullanımının (neden acaba) yasak olduğu Blackberry’si için ABD Milli Güvenlik Kurumu (NSA) özel bir yazılımla ekstra bir kripto katmanı yaratmak zorunda kalmıştı.

Kullanıcı sözleşmesine bakalım

Bu yazıyı yazarken Kanadalı RIM’in Turkcell Blackberry hizmetinin kullanıcı sözleşmesine baktım. Dikkatimi çeken maddeleri aynen aktarıyorum:

  • RIM, herhangi bir satış sonrası servis veya destek sunmaz. Satış sonrası servis ve destek konuları hakkında kablosuz servis sağlayıcınızla temas kurunuz.
  • İŞBU ANLAŞMA İLE,  ADINIZ, ADRESİNİZ VE TELEFON NUMARANIZ DA DAHİL FAKAT BUNUNLA SINIRLI OLMAMAK ÜZERE , KİŞİSEL BİLGİLERİNİZİ RIM’E SUNARAK, BU GİBİ BİLGİLERİN RIM VE KANADA’DA VE/VEYA BİRLEŞİK DEVLETLER’DEKİ BAĞLI ORTAKLILARI TARAFINDAN, RIM’İN GİZLİLİK POLİTİKASINDA BELİRTİLEN HERHANGİ BİR AMAÇ İÇİN TOPLANMASINA, İŞLETİLMESİNE, AKTARILMASINA, KULLANILMASINA, TUTULMASINA VE İFŞA EDİLMESİNE RAZI OLMUŞ OLMAKTASINIZ. EĞER BU BAĞLANTI ÇALIŞMAZSA, GİZLİLİK POLİTİKASI BIS WEB SİTESİNDEN DE EDİNİLEBİLİR. AYRICA, BIS’İ AMERICA ONLINE VEYA YAHOO! GİBİ ÜÇÜNCÜ ŞAHIS SERVİS SAĞLAYICILARINDAN (BUNDAN SONRA “ÜÇÜNCÜ ŞAHIS SERVİSLERİ” OLARAK GEÇECEKTİR) E-POSTA GÖNDERMEK VE  ERİŞİM ELDE ETMEK AMACIYLA KULLANIRSANIZ, RIM’İ, GEREKLİ GÖRDÜĞÜ TAKDİRDE (GEÇERLİ YASA TARAFINDAN İZİN VERİLENDEN DAHA FAZLA OLMAMAK KAYDIYLA) ÜÇÜNCÜ ŞAHIS SERVİSLERİNE İLİŞKİN KULLANICI ADI, ŞİFRE VE E-POSTALAR DAHİL OLMAK ÜZERE  KİŞİSEL BİLGİLERİNİZİ YALNIZCA ÜÇÜNCÜ ŞAHIS SERVİS SAĞLAYICISINDAN BIS SERVİSİ HAKKINDA SİZE GÖNDERİLMİŞ OLAN E-POSTALARI ELDE ETMEK AMACIYLA KULLANMA VE SAKLAMA YÖNÜNDE YETKİLENDİRMİŞ OLMAKTASINIZ.
  • Herhangi bir uygunsuz, küfür içeren, küçük düşürücü, müstehcen, ahlaka ve yasalara aykırı konuyu, ismi, materyali veya bilgiyi yayınlamak, göndermek, yüklemek, dağıtmak veya yaymak için BB kullanamazsınız. (ilginç değil mi?)
  • Herhangi bir bilgisayar yazılım veya donanımının veya telekomünikasyon cihazının işlevselliğini bozmak, kesintiye uğratmak veya yok etmek amacıyla tasarlanmış yazılım virüslerini veya herhangi başka bir bilgisayar kodu, dosyası veya programı içeren herhangi bir materyali, trojanları (trojan horses), wormları (worms), zaman bombalarını (time bombs), iptal botları (cancelbots) veya bozuk dosyaları (corrupted files) yüklemek, göndermek, e-posta yoluyla iletmek, aktarmak veya herhangi başka bir şekilde kullanıma sunamazsınız. (hackercılık oynamak yok)
  • En ilginci de bu: RIM, bir İletişim Servisi aracılığıyla yayınlanan veya gönderilen materyalleri izleme hakkına sahip ve fakat buna zorunlu olmamakla birlikte, tamamen kendi takdir yetkisi dahilinde herhangi bir materyali kaldırabilir.
  • RIM, her zaman için, sizle ilgili kişisel verileri de içeren her türlü bilgiyi, yürürlükteki yasa, yönetmelik, yasal süreç veya polis, güvenlik hizmeti, denetçi veya hükümet taleplerini yerine getirmek üzere gerekli gördüğü takdirde ifşa etmek hakkını saklı tutar. (RIM sunucularında kullanım boyunca biriken verileri düşünün)

Yine epey yorucu bir blog girişinin sonuna gelmiş bulunuyoruz. Faydalı olması ümidiyle…


Yorumlar

11 yanıt

  1. kubilay celal avatarı
    kubilay celal

    Dedikleriniz dogru, bazı bilgileri de ben eklemek isterim.
    İki türlü BB aboneliği var BES( şirketinizdeki server üzerinden) BIS( Yerel operatorün serverı üzerinden) .
    BES iseniz herşey çok iyi.
    BIS iseniz durum çok kötü. Outlook ile senkronizasyon berbat. Push mail deniliyor, ama push süresi çok uzun ve size mailler zaman zaman geç düşüyor. Inbox’da açtıgınız bir mail BB’de açılmamış şekilde isiz bekliyor. Günün sonunda bir sürü mailiniz oluyor ve hepsini silemediğiniz için büyük iş yükü demek. Ama BB’den slerseniz outlok güncelliyor. Yani outlook ile BB arasındaki iletişim tek yönlü.
    Son nokta TCELL 30 tl 12 ay taahütlü BB aboneliği veriyor ama o da 4gb istemeseniz 2 MB olan hat var. İyi de kardeşim neden 100 ve 500 mb lik paket yok. Millet aptal değil.

  2. eylos avatarı

    Gerçekten oldukça uzun bir yazı olmuş. Türkiye internet kullanıcılarının bu kadar uzun yazıyı okuyacaklarını pek sanmıyorum. Haddim değil ama tip uzun yazıları bölerek yayınlasanız daha fazla okunacağı görüşündeyim. Diğer tarafdan BB şuanda kurumsal firmaların yönetim ve yöneticilerinin elinden oyuncak gibi düşürmedikleri bir cihaz olmuş. Bir çoğu mesaj & mail bile yazmayı bilmiyor. Sadece geleni okuyor!.. BB’nin en çok tercih edilmesinin bir sebebi bildiğim kadarıyla diğer telefonlara göre mail ile ilgili farklı bir veri iletim senaryosuna sahip olması. BB Enterprice serverlar (BES) diğer serverlara göre istemci sunucu ilişkisinin tetiklemesi sonucu değil, gelen datanın sahibine yansıtılması ile çalışıyor. Yani bir mail geldiğinde siz gelen giden varmı diye sorgu yapmadan BES server size maili iletiyor. Mail’i telefonuna indiremeyen kişiler düşünülerek, gelen mailin direk telefona düşmesi olaya basitlik katıyor. Diğer tarafdan BES’e özel kriptolama verilerinizi daha da güvenli kullanmanızı sağlıyor. Neticede mutlaka e-postanız bir e-posta sunucusunda geçecek veya bir e-posta sunucusunda depaolanacak. Hert şekilde bilginin güvenliği tehdit altında. Ama bes’e artı bir şifreleme protokolü olduğu için diğer protokollere göre daha fazla güvenli olduğunu söyleyebiliriz.
    Size uzun yazıdınz dedim ama sanırım bende konuyu uzatmaya başladım.
    Selamlar.

  3. Fatih kökce avatarı
    Fatih kökce

    Merhaba,

    Blackberry 8900 kullanıcısı olarak yazdıklarınızı okudum ve yardımınıza ihtiyacım var. Size nasıl ulaşabilirim?

    Selamlar,
    Fatih

    1. Alan avatarı
      Alan

      Slm arkadaşlar benim sınırsız internettim var blekberiyy süresini nasıl uzatabilirim yardım

  4. Aslan Yürek avatarı

    BIS güvenli değil, pop3 güvenli öyle mi? Enkripsiyona uğramayan ve public apn ve ip’ler ile sağlanan erişimlerin bilgileri çok güvenli server’larda sağlanıyor sanıyorsanız yanılmaktasınız. Hizmet sözleşmesi bununla sınırlı olmamakla birlikte, hizmet aldığınız servis sağlayıcı ile yapmış olduğunuz sözleşmeyi incelemeniz durumunda Usame’nin yeni hedefi olma paranoyası kazanacağınızı söyleyebilirim. Bireysel kullanıcı bilgisi sadece reklam için kullanılır, hizmet alınan her kanal da bu potansiyeli değerlendirir, ki bu da oyunun kuralı. Kapitalizme hoş geldiniz.

  5. Mehmet Mertoğlu avatarı

    Serdar’a bilgilendirme yazısından dolayı teşekkür ediyorum, Altyapısı Türkiye’de olmayan sunucular üzerinden mail trafiğinizi yönetmenizin güvenlik riski elbette daha fazla olacaktır, BIS servisi cazip görünsede gerek maliyeti gerekse işleyiş ve güvenlik zaafiyeti açısından benim tercihim değil, Türkiye’de yerleşik sunucular üzerinden mail hizmeti almak daha akıllıca olacaktır.

  6. Özge avatarı

    Yazınız çok güzel olmuş, gayet bilgilendirici. Fakat BIS paketi satın almak mecburi değil, ben BIS paketi almadan kullanıyorum Blackberry, ama tabi bu nedenden ötürü Blackberry’nin çoğu özelliğindende yararlanamıyorum. Fakat sizin 100 mb’lık internet paketinden haberim yoktu, o paketle yine BIS’in sağladığı imkanları kullanabiliyormusunuz?

  7. Murat avatarı

    Merhaba, Ben de BB kullandığım süre içersinde BIS servisi kullanmadan girdim internete o yüzden BB’den tam performans aldığım söylenemez ama BIS olmadan da Opera Mini Browser kullanarak fena olmayan bir internet deneyimi yaşayabilirsiniz.

    BIS olmadan nasıl internete gireceğini merak eden arkadaşlar da şu adresten faydalanabilir:
    http://hubpages.com/hub/How-to-Connect-to-Internet-with-Your-BlackBerry-without-Paying-For-Data-Plan

  8. gultekin avatarı

    yazı için teşekkürler.çok aydınlatıcı ve yararlı bir çalışma olmuş. yazıyı okuduktan sonra gözüm masamda duran blackberry me gitti. acaba hiç dokunmasam hep ordamı kalsa:)

  9. gizem avatarı

    ben de bb kullanmya başladım.ancak turkcell BIS aboneliği için 12 ay taahütlü faturalı hatlara 30tl ücretli 4 gb internet aboneliği veriyor.maliyet olarak bana çok fazla geldi.telefonu aldığım bi alışveriş merkezinde görevli bana 200mb kullanıyorum 15tl ödüyorum dedi acaba bu şekilde bb tüm özelliklerinde yararlanabilir miyim? (bbm,facebook,twitter gibi)

  10. ayhan akbas avatarı

    Turkcell 12 ay taahutlu faturalı hatlara 30 TL karsılıgında 4G internet kullanımı veriyor ki bu tum APN’ler uzerinden internet erişimini kapsıyor. Bu demek ki blackberryinizi notebookunuzda modem gibi kullanabilirsiniz hem de BIS ten yararlanırsınız. Boylelikle evdeki 4G kotalı ADSL icin odediginiz 29 TL ve aylık 20 TL telekom faturanızdan kurtulacagınız için gercekte kazancınız 29+20-30 = 19 olacak üstelik Blackberry ile hemen mobile hale gelecek, 4G kotalı internetiniz heran yanınızda olacaksınız. 19 TL de cebinize kalacak. Turkcell ve Blackberry süper iyi bir secenek bence. Avea ve vodafone ise sınırsız sloganıyla BB APN uzerinden baglantısına 32 TL isteniyor ancak notebook baglayamıyorsunuz, kazanclı degil, blackberry uzerindeki yazılımlar Internet APNden cıktıgından extra para ödüyorsunuz, kısacası aveada ve vodafoneda sınırsız internet yok.. Turkcellin cekim gucu de cabası.

Görüşlerinizi paylaşın: