Navigation

Ağaç sinek yapar, bitki böcek toplar

27/03/2018 - Memleket Halleri

Ceyda Torun imzalı Kedi adlı bir belgesel var. Birçok ödüle layık görüldü, ilklere imza attı. Tanımlamak kolay değil. ‘İstanbul belgeseli’ de denebilir ‘kedi belgeseli’ de. ‘İstanbul Kedileri’ ya da ‘Kedilerin İstanbul’u’ da olabilir. Beni üzen tek yanı, şehrin en yoğun kedi nüfusunu barındıran Maçka Sanat Parkı‘nı içermiyor oluşu (detaylar Foursquare yorumlarında).

İstanbul’da doğmuş ve büyümüş biri olarak bu İstanbul ve kedi kadar birbirine geçmiş başka iki kavram var mıdır bilemiyorum. Devlet erkanımız her İstanbul görselleştirmesinde araya bir Ayasofya, Boğaziçi Köprüsü ve saire sıkıştırma derdinde ama bunlar çok küçük bir azınlığın hayatında var (Örneğin bir araştırmada İstanbul’da yaşayıp denizi HİÇ görmemiş yüzbinler olduğu ortaya çıkınca kamu kurumları ve STK’lar ücretsiz Boğaziçi turları düzenlemişti. Topkapı Sarayı’nı ya da Ayasofya’yı gören kaç İstanbullu vardır bilmek bile istemiyorum).

Yani diyeceğim o ki ne köprüdür ne kule, ne saraydır ne boğaz; İstanbul’un sembolü kedidir, KEDİ! Hangi taşı kaldırsanız, hangi dama baksanız, kafanızı nereye çevirirseniz karşınıza bir kedi çıkar. Üstelik öyle böyle değil; dünyanın en güzellerinden. Yaşlısından gencine, pahalı muhitinden fakirine, sahilinden tepesine; her yere ve herkesin hayatına sızmıştır.

Continue Reading →

Bu yazıya 4 yorum yapıldı.

Adı ‘iş’ olan bir şeyi sevmek mümkün müdür?

07/03/2018 - Genel
Geçtiğimiz Pazar günü CNN Türk’te yayınlanan Gündem Özel’de ‘İş Hayatı’ denen meseleyi farklı yönleriyle ele almaya çalıştık. Bu yazıda fazlasıyla soruya maruz kaldığım bu konuyu hem o programda aktardığım, hem de zamansızlıktan aktaramadığım kısımlarıyla özetlemeye çalışacağım. Hakkında belki binlerce kitap yazılmış bir meseleyi ‘özetlemek’ ne kadar mümkün bilemiyorum. Fakat blogumun sadık okurları şahsen zaten hiçbir şeyi kısa anlatamıyor oluşuma aşinadır.

İşe öncelikle ‘çalışmak’ eyleminin çoğu kişinin kafasında canlandırdığı gibi bu çağa has ya da hayatta kalma adına bir mecburiyet olmadığını hatırlatarak başlamak gerek. Çünkü ‘çalışmak’, insanın hayatındaki anlam arayışının bir parçası. Daha doğrusu o anlam arayışının dolaylı bir yansıması / aracı.

Bu bahiste ister istemez akla gelen “Hayatın anlamı nedir?” sorusu, binlerce sene önce hakikatin, hikmetin peşine düşen antik Yunan filozoflarının dahi zihnini hayli meşgul etmiş (muhtemelen onlardan öncekileri de etmiştir ancak kayıtlarına ulaşamıyoruz). Örneğin Platon hayatın anlamını ‘daha çok öğrenmek’ olarak belirlemiş (ben de o fikirdeyim). Aristo ise ‘iyi insan olmak’ demiş. Anisthetes ‘basit bir yaşam’, (Hedonizmin kuramcısı) Aristippus ne pahasına olursa olsun ‘zevk’, Epikür ise ‘dostlarla birlikte, mütevazı, sade bir hayatın verdiği keyif’ şeklinde özetlemiş (Daha doğrusu ben böyle özetledim. Onlar bu kadar sığ bakmamışlar elbette).

“Çünkü insanlar yıllar boyunca soru sormadan durur”

Belki yukarıda okurken hayatın anlamına yönelik çıkarımların birçoğuna katıldınız. Peki, şimdi bir saniye de olsa durup düşünün: Bu soruyu şu ana kadar kendinize bir kere de olsa sordunuz mu? Muhtemelen, hayır. İşte sıkıntının kökünde de bu var.

Milyarlarca insan kendine ya da hayata dair en ufak bir soru sormadan, cevabını aramadan hayatını tamamlıyor. Karnını sadece sofrada önüne konan ya da tesadüfen denk geldiği yiyeceklerin tadına bakarak doyurmaya çalışanlar gibi hayatı tüketiyor insan. Dizginleri sürekli bir başkasının elinde, gözü-kulağı başkalarına emanet; sevdiği ve istediği için değil, öyle söylendiği ya da gördüğü için peşine düştüğü heveslerin gelgitinde bu diyardan göçüp gidiveriyor.

Neyse ki en azından şimdi bu yazıya vakit ayırmış biri olarak sizin onlardan biri olmadığınızı, bir arayışın peşine düştüğünüzü sanarak rahatlıyorum.

Continue Reading →

Bu yazıya 41 yorum yapıldı.

Daha güvenli ve hızlı internet için tavsiyeler

26/11/2017 - Yazılım

Siber (ya da elektronik) güvenlikle ilgili yazdığım eski haber ve köşe yazılarında genellikle konuya meselenin neden önemli olduğunu ve okuyucuyu neden ilgilendirdiğini gösterecek birkaç çarpıcı örnekle başlardım. Sevindirici gibi görünse de ‘üzücü bir durum olarak’ bugün artık böyle girizgahlara gerek yok. Hemen herkes yaşadığı ya da şahit olduğu nice vaka sayesinde bu konunun ne kadar önemli olduğunu anladı. Fakat yine üzücü bir durum olarak bunca araca ve kaynağa rağmen pek çok kullanıcı en basit önlemleri dahi ihmal eder durumda.

Bu yazıda web tarayıcınıza yükleyebileceğiniz ücretsiz ve kolay kurulumlu birkaç eklenti ile en azından web erişiminizi nasıl daha güvenli hale getirebileceğinizi anlatmaya çalışacağım.

Continue Reading →

Bu yazıya 42 yorum yapıldı.

iPhone yenileyecekler için en zor zaman

24/11/2017 - Donanım

Eski zamanlarda zenginlik, gündelik iş ve sorumlulukları sizin adınıza yürüten kişilerle belirlenirmiş. Tarih, ‘hizmet’ anlayışının ‘kölelik’ sınırları arasında gidip geldiği enteresan örneklerle bezeli bir sarkaca benziyor.

Örneğin eski Roma’da soyluların (zenginlerin) tuvalet sonrası kıçını silmek dahi birileri için ‘meslek’ haline gelmişti. Öyle ki bugün daha çok varlıklı kesimin dertleri olan fit olmak, tatile gidip bronzlaşmak da fakirlik göstergesiydi. Zengin çalışmaz, çalıştırırdı. Bu yüzden zenginlik ile şişmanlık arasında doğal bir ilişki vardı. Fit olmak, daha çok tarlada çalışarak, yükünü taşıyarak, temizlik yaprak, hatta bedenini sunarak zenginlere hizmet edenlerin vasfıydı (bugünse sanılanın aksine şişmanlık ve ona bağlı hastalıklar ‘zorunlu yanlış beslenme‘ yüzünden daha çok dar gelirli kesimin sorunu).

Benzer şekilde bugün (tatil yapabilenleri temsil ettiği için) bir statü sembolüne dönüşen bronzluk da o dönem soylu sınıf için tahammül edilemez bir ayıptı. Evinde hizmetlilerin pervane olduğu bir soylunun dışarı çıkıp, halka karışıp, güneşe maruz kalarak tenini kavurması asla düşünülemezdi.

Soyluların kişisel bir araca sahip olmama denklemini bozan ilk ürün ‘kol saatleri’ oldu (bu arada Türkçeye ‘kol saati’ ile geçtiyse de orijinalindeki gibi ‘bilek saati’ terimi bence çok daha doğru bir karşılık gibime gelmiştir hep). Kol saatleri pahalı bir ayrıcalık olarak zenginlerin radarına girmişti. Ancak zamanı dert etmesi düşünülemeyecek bu kalburüstü grup yine de uzun süre burun kıvırmıştı. Öyle ya da böyle 1900’lü yılların başlarında (dönemin gazetelerinin bile hayret ettiği bir süreçte) hızla bir statü sembolü, bir ayrıcalık olarak hayata katılmıştı.

Kaslı bedenin, bronz tenin hikayesinin genele yayılması, biraz da kol saatiyle başlayan bu ‘kişisel cihaz ve araçlar’ sayesinde oldu. Bugüne gelindiğindeyse hem işlevsellik hem de statü sembolü olarak küresel çapta ‘cep telefonu’ dışında bir cihazı akla getirmek kolay değil sanıyorum.

Continue Reading →

Bu yazıya 21 yorum yapıldı.

Teknolojinin kaderi ekosistemler nimet mi, külfet mi?

21/11/2017 - Donanım, Yazılım

İstanbul trafiği yüzünden araba kullanmaktan soğudum (kullanmıyorum). Fakat yine de arabaları seviyor, her bir detayına ilgi duyuyorum (bu araba / araç terimindeki mücadele kadın / bayan kavgası kadar kanlıdır ama ben yine de ‘araba’ diyeceğim). Bazen sırf zevkten 10. yaşını devirmek üzere olan arabamı değiştireyim diyorum. Olmuyor. Hiçbir yeni model hoşuma gitmiyor. Almak istediğim eski klasik arabalara da evdekileri ikna edemiyorum. İki tarafın da gönlü olsun diye normalde hiç kullanmadığım bir şeyden ekstra bir tane almaya da vicdanım elvermiyor.

Eski arabaların bir ruhu var. Sacının kalınlığından ya da kromajından dahi dönemini keşfetmek mümkün. Dünya savaşları sonrasındaki bolluk yıllarında metal oranı artar, kromajlar çoğalır, boyutlar büyür. Savaşlar sırasında her şey kıttır. Boyutlar; hatta motorlar küçülür, malzemeler mütevazılaşır, tasarımdan çok işlev önem kazanır.

Biraz gözünüz alışınca daha gelişinden memleketini tanırsın. Amerikalısı, Almanı, İtalyanı, Japonu, Fransızı; her detayıyla hangi ülkeden çıktığını barbar bağırır.

1955 Desoto Firedome.

Bugünün arabalarıysa fabrikalarındaki üretim otomasyonu, çatı şirketlerinin dayattığı ortak parça ve platformlar ve elbete kanuni düzenlemelerin (regülasyonların) zorladığı optimizasyon sebebiyle alabildiğine benzer, kusursuz ve sıradanlaşmış halde (bu yüzden yakın gelecekte her ürün grubunda ‘insani kusurun’ bir lüks; hatta ayrıcalık olacağına inanıyorum).

10 yıl önce hepimiz yılan besliyorduk

Bugün dünyanın en yaygın kişisel ‘şeyi’ haline gelen cep telefonları da bu dönüşümden nasibini aldı kuşkusuz. 10 yıl önce yeni bir telefona hallendiğimizde karşımıza envai çeşit ekran, renk, boyut seçeneği çıkardı. Kapaklısı, kapaksızı, klavyelisi, dokunmatik ekranlısı, kalemlisi, radyolusu, televizyonlusu…

Continue Reading →

Bu yazıya 6 yorum yapıldı.

Bir zorunlu açıklama, binlerce teşekkür

01/11/2017 - Kişisel

Önce resmi kelam:

İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’nda sürdürülen başka bir FETÖ soruşturması kapsamındaki bir şüphelinin ifadesi üzerine, sabah saatlerinde gözaltına alınan M. Serdar Kuzuloğlu, konuyla ilgisinin olmadığı anlaşılınca akşam saatlerinde serbest bırakıldı.

Kabaca özetleyecek olursak, bu sabah 05:00’te başlayan süreçte memleketin son kanser türü FETÖ ile olmadık, akıl almaz, hala inanamadığım bir kesişme yaşadım. Tatsız bir şaka gibi algıladığım bu olayda benim dışımda herkes ummadığım kadar ciddiydi.

Anlatmak, aktarmak için içim içimi yiyor. Ancak soruşturmada gizlilik kararı olduğu için yukarıdaki cümleden öte bir şey paylaşamıyorum. Ne mutlu ki (belki de bu tip soruşturmalar arasında tarihe geçecek bir örnek olarak) aynı gün içinde ifademi verip, haklılığımı aktarıp, serbest bırakıldım. Şu an evimde, olayın şokunu atlatmaya çalışıyorum.

Bütün bu süreçte başından sonuna dek bana son derece yardımcı, kibar ve şefkatli davranan Emniyet Teşkilatı mensuplarına saygı ve sevgilerimi sunuyorum. Ve elbette en büyük teşekkürümü avukatlarım Ayşegül Özata ve Gökhan Ahi’ye iletiyorum.

Sosyal ve geleneksel medyada mesajlarıyla, haberleriyle konuyu duyuran, destek olan; tanıdığım, tanımadığım HERKESE de tek tek teşekkürler. Acı da olsa böyle vesileler gece gündüz faydalı ve yardımcı olmak için çabaladığım insanların varlığını hatırlatıyor. Ne güzel dostlar biriktirmişim meğer. Hiçbir şey boşa değilmiş. Bana yaşama sevinci veriyorsunuz.

Hayatımın en uzun ve en yürek sıkıştıran günlerinden biriydi. Bunu da yaşamış olduk. Sağlık olsun diyelim. Bu vesileyle bir kere hatırladım: Allah kimseyi bir dakikalığına bile özgürlüğünden mahrum bırakmasın.

İlk fırsatta daha güzel meseleler ile yeniden bir arada olacağız.

(Ek bilgi: Cep telefonum ve bilgisayarıma el konduğu için kısmen ulaşılamaz durumdayım)

2. EK BİLGİ: 3 ay sonra daha güzel bir gelişmeyle konuya son noktayı koyduk.

Bu yazıya 103 yorum yapıldı.

Seni uzaktan sevmek aşkların en güzeli

15/10/2017 - Kişisel

Doksanlı yıllarda bir öğle vakti, Levent semtinde beyaz, hoş bir villanın kapısının önünde, hayatımın en heyecanlı günlerinden birindeyim. Yayın yönetmenimizin zorlaması yüzünden kendimce özendiğim bir prensibimi bozmuşum. Başıma ne geleceğini bilmiyorum. Ve böyle kontrolsüz anlar beni fena halde rahatsız ediyor.

Hayata dair gözlemlerim -nice tecrübe ışığında- içgüdü denen şeyin insanı genellikle yanlışa; ya da daha iyimser bir bakışla ‘niyet edilenden başka bir yere’ götürdüğünü öğretti. Bu yüzden midir bilmem, küçüklüğümden bu yana korumaya çalıştığım bir prensibim var. Sevdiklerimle tanışmıyorum.

Bahsettiğim, amca, tavşan ya da tekne sevgisi gibi bir şey değil. Hani tanışmadığınız birine, bir sebeple kanınız kaynar ve ona yönelik kendinizce bir algı oluşturursunuz ya; öyle bir ‘uzaktan’ sevgiden söz ediyorum. Daha çok ünlü simalara, yan sınıftaki adını bilmediğin güzel kıza ya da yazdıklarını okuduğun mahir kelime canbazlarına yönelik platonik türden bir ‘beğeni’ yani (ilgi ya da).

20 yıl önce evinin kapısında heyecanla beklediğim Cüneyt Arkın benim için böyledir mesela. Cüneyt Arkın’ı (daha doğrusu gerçek adıyla Fahrettin Cüreklibatır’u) küçüklüğümde değil ama ortaokul, lise yıllarında sevmeye başladım. Sonra bir tutkuya dönüştü. Romantik salon adamında James Bond, Western filmlerinde John Wayne, avangard filmlerinde en kralından Belmondo, tarihi aksiyon filmlerinde emsalsiz bir figür, toplumsal içerikli yapımlarda Che Guevara kadar ateşli.

Continue Reading →

Bu yazıya 44 yorum yapıldı.

Kısa bir Çin seyahatinden akılda kalanlar

18/09/2017 - Seyahat

Çin, çok istememe rağmen bir sürü nedenden (aksilikten) dolayı bir türlü ziyaret edemediğim bir ülkeydi. 5-9 Eylül tarihleri arasında şeytanın bacağını kırdım. Bu -uzaması pek muhtemel- yazı, seyahatin hazırlıkları ve süreciyle başlayıp araya biraz teknoloji sokacak; ardından yine seyahat not ve tavsiyeleriyle bitecek (size hangi kısmı faydalı gelirse ona odaklanın).

Hasretle beklediğim bu seyahatin bu kadar kısa olmasının sebeplerinin başında Çin’in vize prosedürü ve araya giren kurban bayramı geliyor. Çin, vize için Türklerden epey bir belge istiyor. Aralarında (başka hiçbir ülkenin vize başvurularında karşıma çıkmayan) antetli kağıda yazılı ve noter tasdikli şirket mektubu dahi var. Üstelik hepsinin harfiyen karşılanmasını istiyor. Örneğin e-devlet sitesinden aldığım bir belge QR kodsuz versiyon olduğu için kabul edilmedi. Şirket belgesi de noter onaylı olmadığı için geri döndü. Vizenin bedeli 58 Dolar’dan başlayıp niyetinize göre (süre, giriş-çıkış sayısı, vs) yükseliyor (Küçük bir bilgi olarak ekleyeyim: konsolosluklar hem kendilerinin hem de bulundukları ülkenin milli bayramlarında izin yapıyor. Başvurularındaki zamanlama açısından aklınızda olsun).

Continue Reading →

Bu yazıya 32 yorum yapıldı.

Terliklerle sosyal medya turu

03/09/2017 - Memleket Halleri, Web Dünyası

Çocukken okuduğum ve çok etkilendiğim ‘Yüksek Ökçeler’ adlı bir Ömer Seyfettin öyküsü vardı (bazı yazarları sadece çocukken okumak ne acı, değil mi?). Ana karakteri genç yaşta dul kalmış, temizlik ve namus konularına takıntılı Hatice adlı bir kadındır. Huyları gibi hükmedemediği bir başka özelliği de vardır. Boyu kısadır ve bu gerçeği ‘hafifletmek’ için -evinde dahi- yüksek topuklu (eski tabirle ‘ökçeli’) ayakkabılar giymektedir.

Muhtemelen Hatice Hanım’ınki stiletto topuk değildi ama idare edin.

Continue Reading →

Bu yazıya 31 yorum yapıldı.

Bir dikili ağacımız olsun

25/07/2017 - Genel, Kişisel
Üç derin parantezle bir anafikir aktarmaya çalışacağım. Aynı fikrin etrafında dolaşan 3 ayrı yazı olarak da düşünebilirsiniz.

Birinci Bölüm

Şanslı bir çocuktum. İstanbul’da doğup, (sadece sokakta değil) bahçede büyüyebilenlerim. Yaşadığımız apartman onlarca meyve ağacıyla bezeli, koca bir bahçe içindeydi. Yanımızdaki devasa arazi kelime anlamıyla bostandı (çoğunuz o bahçeye nice Türk filminde yer alan köşküyle aşinasınız aslında).

Hemen her dairenin en az iki çocuk sahibi olduğu o ortamda her dem en az 40 velet mahallenin altını üstüne getirirdik.

Jargonumuzda ‘arka’ kelimesi bahçeyi, ‘ön’ ise sokağı temsil ederdi. Tahmin edilebilecek sebeplerden dolayı genelde ‘arkada’ oynardık. Kan-ter içinde kalana dek koşturup kuyudan gelen buz gibi suyla ferahlamak, dalından kopardığın elma, kiraz, vişne, kaysı, nar, ayva, dut, üzüm ya da incirle açlık bastırmak, ağaç gölgesinde pinekleyip kestirmek öyle her şehirli çocuğa nasip olacak ayrıcalıklardan değildi (Bugün o ağaçların üstü milli ve kutsal harcımız (beton) ile kaplandı. Sakinlerinin ortak kararıyla o güzelim bahçe, apartmanın açık otoparkı oldu. Şu an daire sahiplerinin ortak umudu ‘kentsel dönüşüm’ ile ‘yeniden yapılanma’).

Bir haftadır yazlıktayım. Bir süre daha da burada olacağım. Vaktimin büyük bölümü bana hala, her gün pek çok şey öğreten küçük bahçemizde geçiyor. Yeni bitkiler ekiyor, daha önce ektiklerimizin üstüne titriyor, suluyor, eşeliyor, buduyorum. Bahçenin muhtaç olduğu emeğin sınırı, sonu yok. Üstelik fena halde nankör ve ayran gönüllü. Boşladığın an yoldan çıkıyor. Dahası, gönlünü ellere açıyor.

Continue Reading →

Bu yazıya 10 yorum yapıldı.