Herkesin üretici olduğu bir dünyada yaratıcılık

Herkesin -neredeyse- her şeyi fiziki olarak üretebilmesini sağlayan 3 boyutlu yazıcıların kurguladığı dünya en az internet kadar heyecan verici.

2008 yılından beri iştahla takip ettiğim bir konu olmakla beraber 3 boyutlu yazıcılar konusuna bu blogda pek değinmediğimi fark ettim. 3D printer, 3B yazıcı gibi karşılıkları da bulunan bu konu kabaca bilgisayarınızda tasarladığınız (ya da hazır tasarlanmış dosyasını yüklediğiniz) bir objeyi aynen kağıda bir yazı, resim, şekil bastırır gibi 3 boyutlu olarak ‘üretme’ ya da ‘oluşturma’yı özetliyor. Aslında mesele bir yazdırma değil ama bu şekilde yerleşti; çok da dert değil.

Nasıl çalıştığına bir örnekle bakalım:

3 boyutlu yazıcılarla yapabilecekleriniz hayalleriniz ve el becerenizle sınırlı. Ama geçen haftaki gazete yazımda bahsettiğim 1.400 dolar etiketli Digitizer adlı cihazla yaratıcılığa da pek ihtiyaç kalmadı. Herhangi bir cismi Digitizer’a yerleştirip herhangi bir 3 boyutlu yazıcıyla aynısını üretebilirsiniz.

Şahsen ‘hmm, ilginçmiş’ deyip pekala geçiştirilebilecek bu konunun dünyayı kökten değiştireceğine inanıyorum. Hem de varlığından haberdar olduğum ilk günden beri. Herkesin, -neredeyse- herşeyi üretebildiği bir dünya markalardan telif haklarına, üreten / tüketen sınıflarından iş modellerine kadar aklınıza gelen her şeyde en az internet kadar etkili olacak.

3byazici

Nasıl ki internet yaşamımıza ait sınırları dijital bir simülasyonla yok ettiyse, 3 boyutlu yazıcılar da fiziksel dünyayı esnetecek. Evinde kendi otomobil parçasını üretebilen, sahip olduğu ürünleri ‘hack’ edecek yeni parçalar geliştirebilen ve en önemlisi bunu internet üstünden herkesle (ücretli/ücretsiz) paylaşan bir insanlığı hayal bile etmek heyecan verici.

Bu konuda yazıyı uzatmak mümkün ama daha önceden yazdığım yazıları paylaşarak yönlendirmeyi daha uygun buluyorum. Konuyla ilgiliyseniz birkaç dakikanızı ayırıp okumanızı tavsiye ederim.

  • Radikal / 18 Ağustos 2008: Konuya dair kayıtlara geçen ilk bahis bu yazımda.
  • Radikal / 25 Ağustos 2008: Tamircilerden girerek 3 boyutlu yazıcılar dünyasına bakış.
  • Blog / 16 Aralık 2012: Yaygınlaşması beklenen 3 boyutlu yazıcıların 2013’teki olası seyrine bakış.
  • Radikal / 17 Nisan 2013: Herkesin üretci olduğu bir dünyada sanayi toplumu dönüşümü ve olası hukuki sorunlar.
  • Radikal / 24 Nisan 2013: 3 boyutlu yazıcılarda cehennemin kapıları da açıldı. Artık bu cihazlarla evde herkesin silah üretmesi mümkün. Üstelik ücretsiz, ruhsatsız, sorgusuz, sualsiz.
  • Blog / 3 Mayıs 2013: 3 boyutlu yazıcıların hukuk alanında oluşturabileceği yeni nesil sorunlara bakış.

Bütün bunların özetinde emin olduğum tek şey şu: şu an fiyatları birkaç yüz ile birkaç bin dolar arasında değişen 3 boyutlu yazıcılar ucuzlayacak, yaygınlaşacak ve üretim maliyetleri düşecek. Yukarıdaki yazılarda linklerini verdiğim model paylaşım ağları da yaygınlaşacak. Telif hakkı sorunlarının yanısıra yanlış tasarımdan kaynaklı birçok garanti, güvenlik sorunları da olacak. Ama arabamızın sinyal kolundan mutfak robotunun kırık düğmesine, özel baskısı cep telefonu kılıfından doğumgünü pasta süsüne kadar her şeyi oluşturup kullanabildiğimiz bir dünyada her şeyin bambaşka olacağına şüphe yok.

Data ve atomların birbirine karıştığı ilginç bir harmana hazır olun!


Yayın Tarihi:

Kategori:


Yorumlar

23 yanıt

  1. Aziz Mıstık avatarı
    Aziz Mıstık

    Özellikle 3ds max kullanan mimarlık, endüstriyel tasarım öğrencilerine çok yarayacaktır.. erken geldik dünyaya..

    1. Ahmet Yücel avatarı

      Özel düz lise mezunuyum. 4 senelik üniversitelerde tasarımcılık zor olduğu için, 2 senelik Görsel İletişim ve Tasarım öğrencisi olarak Meslek Yüksek Okulu’na kaydoldum, Ara Eleman dediler bizim için. Görüyoruz ki, Aranan Eleman olacağız… Doğru tahmin, tebrikler.

  2. Alpkaan Okçuoğlu avatarı

    Ben bir makine mühendisi öğrencisiyim (son sınıf). CNC Tezgahlar dediğimiz sistemin birebir kopyası diyebilirim bu sisteme. (Yukarıdaki yorumda da söz ediliyor 3DS Max programı ile sekronize edilebilirse güzel birşey olabilir) Şuan sadece burada okudum (gazete yazılarınızı da okuyacağım ve araştıracağım bu konuyu, ilgimi epey çekti) bilgim yoktu daha önceden. Kafama takılan şu oldu. Videoda üretilen şey bir kağıt mıdır? Kağıtların 3D olarak gözükmesi midir yoksa gerçekten elle tutulan sert kavuçuk diyebileceğimiz maddeler midir onu gözlemleyemedim. Bu konuyla ilgimi çektiğiniz için teşekkür ederim.

    1. Ahmet Yücel avatarı

      Polikarbonat malzeme olsun, plastik olsun, köpük olsun. Hammaddeler artık bu yönde gelişiyor. Benzini, petrolü, doğalgazı ve daha bir çok hammadde’yi tüketirken, hop başka bir hammadde arayışı içinde olacağız. Ama bu sefer, ülkelere değil, bireylere yarayacak. Haydi bakalım…

  3. erdaliyim avatarı

    diş hekimşiğinfe cadcam sistemleri de bu yönteme çalışmakta

  4. Okay KANGAL avatarı
    Okay KANGAL

    ” arabamızın sinyal kolundan mutfak robotunun kırık düğmesine, özel baskısı cep telefonu kılıfından doğumgünü pasta süsüne kadar her şeyi oluşturup kullanabildiğimiz bir dünyada her şeyin bambaşka olacağına şüphe yok .” Amirim bu cümlenizden yola çıkarak ve de bir makine mühendisi olarak şimdilik hayalini kurduğunuz gibi olayın öyle üç köfte yirmibeş kuruş olmadığını söylemek istedim. Bu tür ürünlerin tamamen satışa yönelik , reklam amaçlı çok basit modellerinin videoları internette epeyce fazla . Bahsettiğiniz 3D Scanner ve Printer sistemler öyle tak diye çalışan oyuncaklar değil . Yani arabanızın kırılan sinyal kolunu yada mutfak robotunun düğmesini öyle tak diye imal edemiyorsunuz . Konu ile alakalı olarak Reverse Enginnering sistemler ve CAD/CAM sistemleri size yakışır şekilde daha detaylı araştırmanızı tavsiye etmek istiyorum . Şu an dünyadaki hiç bir 3D printer tamamen son ürünü üreten ve kullanıcıya sunan cihazlar değil . Sadece tasarım ve analiz aşamasında prototipler üreten sistemlerdir bunlar . Şu şekilde oyuncak muamelesi yapmayınız . Yani youtubeden iki video izleyip ha bu iyimiş bende de para var hemen alayımda kendime çeşir çeşit kahve fincanları yapayım şeklinde işlemiyor sistem . Malzeme Mühendisliği , Makine Mühendisliği , İmalat Mühendisliği denilen alanlar öyle pekte hayal ettiğiniz kadar basit alanlar değil . O size basit gelen sinyal kolunun tasarımından imalatına varana kaç aşamadan geçtiğini ya da en basiti o malzemenin içeriği kimyası konusunda ne kadar fikriniz var merak ediyorum . Bu arada bu sistemlerin en basiti dahi word belgesi yazdırma mantığı ile çalışmıyor . En basit bir silindirin bile bir CNC sisteme yollanması aşamasında ciddi bilgi birikimi gerekiyor . Bence bu yazınız çok alelacele bir hvesle yazılmış gibi . Saygılar sunarım amirim …

    1. MserdarK avatarı

      Söylediklerinizde haklısınız. Ancak gözden kaçırdığınız önemli bir nokta var. Endüstriyel tasarım konusunda birçok uzman pek çok ürünün 3 boyutlu yazdırılabilir planlarını CAD / CAM uygulamalarında oluşturup bu konuya özel sitelerde ücretli / ücretsiz paylaşıyor. Yazılarımda da değindiğim (ve linklerini paylaştığım) gibi şu an bile hiçbir tasarım bilgisine sahip olmadan çektiğiniz bir dosyayı yazıcınıza yollayarak yüzlerce şey oluşturabiliyorsunuz. Bu şekilde yapılabileceklerin listesi otomatik tüfekten oyuncaklara, Ikea ürünlerine yönelik aksesuarlardan biblolara kadar uzayıp gidiyor.

      Paylaşım ve hack kültürünün en yaratıcı örneklerini bu alanda göreceğimize adım kadar eminim. Bekleyip sonucu beraber görelim derim.

    2. Alpkaan Okçuoğlu avatarı

      Bende bir makine mühendisi olarak arkadaşa yer yer katılıyorum. Fakat Serdar beyin bahsettiği noktayı arkadaş kaçırmış. Bende tekrar etmek isterim. Bu sistemlerin çalışması tamamen farklı bir dosya türüne bağlı. .SLT uzantısı olması gerekiyor sanırım. Örneğin nasıl CNC tezgahına SolidWorks programından hemen gönderebiliyorsak, bu sistemler de onun gibi bir uzantılı dosyayla birlikte bu 3D Printer dedikleri makinelere yollanabiliyor. Fakat benim bu noktada kafamın almadığı, bu makineler zaten CNC Tezgahı dediğimiz makinelerin birebir kopyası. Bu olay senelerdir var. Ben CNC ve 3D Printer arasındaki farklılığı çözemiyorum. Hatta 3D Printer bir Çelik hammaddeyi işleyemez, ondan “Çatal” üretemez mesela oysa ki CNC tezgahında herşey üretilebiliyor.

      Ayrıca bu yazıda yer alan video da küçük bir 3D Printer makinesi varken daha büyük bir ürün üreteceğimiz zaman, örneğin masa sandalyesinin ayağı. Bunu üretecek bir 3D Printer odanın yarısını kaplayacak olabilir. Ufak parçaları üretmekte ise önü bence çok açık. Bekleyip göreceğiz. Ve ben bu sene İmalat bilim dalını seçerek bu alana yönelmeyi düşünmeye hafiften başladım.

    3. 3D Yazıcı avatarı

      1970 lerde bilgisayarlar, siyah ekran üzerine rakamlar ve harflarden ibaretti ve sadece bilgisayar mühendisleri vb diploma sahibi insanlar tarafından kullanılabiliyordu. Bilgisayarın ilk icadı 1950lere dayanmakta ve bügün herkesin evinde farkında olmasa da 2-3 bilgisayar var (cep telefonu, smart tv, laptop, tablet). 3D yazıcı teknolojisi 1980 lerde icat edildi, önümüzdeki 5-10 yılda 1970 lerde bilgisayar teknolojisinde olduğu gibi yaygınlaşacak. Demokratikleşerek önümüzdeki 20 yılda bilgisayar teknolojisi gibi gelişecek. Bu şekilde herkesin evinde olması oldukça mümkün görünüyor. sanayide zaten şu an son ürün amacı ile kullanılıyor.

  5. o9uz avatarı
    o9uz

    NASA: Uzaya 3D yazıcı gönderekmiş, lazım gelen malzemeleri uzayda üretecekmiş

  6. nefermu avatarı

    Elon Musk bu durumu bir adım daha öteye götürmeyi hedefliyor.

    http://3dprintertr.com/3d-printer-leap-motion-tasarim/

  7. mre avatarı

    3d yazıcıyla 3d yazıcı yapabilir miyiz?

    1. Alpkaan Okçuoğlu avatarı

      Yumurta mı tavuktan çıkar, tavuk mu yumurtadan?

      Şekil şemal olarak tabi ki yaparsın. Sonuçta 3D Printer 10×10 m2 bir düzenek veya büyük/küçük farketmez. İçindeki kesici aletleri olsun, ufak tefek parçalar olsun yani şunu söylemek istiyorum metal, plastik vb. herşeyi yapman mümkün elbette. Elektrik tesisatını yapamazsın! Önemli olanda bu. Yoksa bu 3D Printer’ların ucu açık.

    2. 3D Printer avatarı

      evet yapılabiliyor. Hatta adı da Reprap. Kendi kendini kopyalayan 3d Yazıcı. parçalarının %60 ını üretebiliyor.

      http://www.3byazici.com/2012/10/reprap-kendini-kopyalayan-3d-yazici-1.html

  8. Ayhan avatarı
    Ayhan

    Gözlerini kullandığın(Fare!) ve Sesli komutla(Klavye) ilgili bir araştırma yaptın mı?
    Daha geniş açıdan bakmaya ne dersin?

    1. MserdarK avatarı

      Bahsettiğiniz konuları da gazete yazılarımda aktarmıştım. Oradan takip edebilirsiniz.

  9. mre avatarı

    Elementary S02E01 konuyla çok alakalı. Spoiler olmasın ama direk aklıma bu konu geldi. Diziyi hiç bilmiyorsanız dahi konu ilginizi çekiyorsa tavsiye ederim.

  10. esaddere avatarı

    Bir elektrik mühendisi olarak konuyla epey ilgilenmiştim. 3d printerlerin CNC’den en önemli farkı, CNC bir malzemeyi oyarak ve keserek elde ederken, 3dprinterler kartuşunu kullanarak sıfırdan 3 boyutlu olarak istenen ürünü yaratıyor. Kartuş olarak yaygın kullanılan ürünler şu an plastik ABS ve PLA. Bu maddelerin belirli bir sıcaklıkta eritilmesi ve .STL olarak gönderilmiş koordinat (x, y, z) bilgilerini kullanarak kartuşu deyim yerindeyse uygun 3 boyutlu uzaydaki noktaya bırakması. Bu kartuşlar üst üste bindikçe birbirleriyle kaynaşıyorlar(uygun sıcaklıkta ~ 70C) milimetrik seviyelerde ve son olarak elimizde taş gibi bir plastik ürün tutuyoruz.

    3dprinterler gelecekte oldukça yaygınlaşacaktır, şu an en büyük kullanım alanı sanayide prototip üretiminde kullanılması ve kalıp maliyetlerini çok aşağıya çekmeleri.

    Ayrıca çok büyük bir bilgi birikimi gerektirmiyor, öyle ki açık kaynak kodlu arayüz programlarını bilgisayara indirip, thingiverse gibi sitelerden istenen model seçilip bu program yardımıyla print tuşuna basılıp gayet tabi üretilebilir.

    Ama yinede bugün 3dprinterlerin fazla popüler olduğu için dezonformasyona uğradığını düşünüyorum, hazır tüketim manyağı toplumlardan evlerine makine alıp üretim yapacaklarını beklemek fazla hayalcilik olur ve yakın gelecekte sanayide yer edineceğini düşünüyorum.

  11. Zihni Hapis Seni avatarı
    Zihni Hapis Seni

    Yaratmak Allah’a mahsus terbiyesizliğin alemi yok..

  12. […] 3D yazıcılar, kitle kaynak ve fonlama gibi akımlarla yeşeren yeni ekonomi zaman ve mekandan bağımsız yeni bir modele zorluyor bizi. Türkiye kendine bilişim alanında 2023 hedefi koyacaksa bu dağıtık (distributed) yapıda bir şablon çalışmalı. Kurgusunu buna göre yapmalı. […]

  13. Bugra avatarı

    Türkiye’de 3D Yazıcı sektörü hakkında detaylı bilgi için http://www.priyoid.com adresini ziyaret edebilirsiniz.

  14. […] bir şekilde en sessiz-sedasız ilerleyen alanı şüphesiz 3D yazıcıların dünyası. Herkesin silah dahil hemen her şeyi üretebildiği bu alan aynı zamanda ciddi patent ve lisans tartışmalarının odağı durumunda. Herkes kendi […]

Görüşlerinizi paylaşın: